Dagboek Juni 2013

Spiegeltje aan de wand

Iedereen moet klaarkomen met zijn eigen demonen.

De Griekse filosoof Socrates had het al te stellen met zijn daemon. Dat is vier eeuwen voor Christus zich inliet met duiveluitdrijvingen, alleen maar om het even in de tijd te schetsen.

We moeten allemaal afrekenen met het wilde beest dat in ons schuilt. Het succes van je carrière; het gezinsgeluk en de persoonlijke ontplooiing kunnen daar sterk van af hangen van die vraag: in hoeverre slaag je erin je inwendige beest te temmen?

In een gezelschap van mensen die kunnen lezen en schrijven, die internet hebben en die andere interesses hebben dan alleen maar auto’s en sport, en de prijs van de diesel, zit je toch al in een betere selectie, waarvan de meerderheid in hun leven hun duivels intussen wel hebben getemd, of dat toch denken.

Temmen

Sommigen doen daar wat langer over, maar in wezen hebben we allemaal dezelfde angsten, en we kunnen die bezweren naarmate we denken onze eigen omgeving onder controle te hebben. Dat lukt na een aantal jaren ook wel, en het enige waar we blijkbaar nooit een goede controle over krijgen is onze eigen innerlijke omgeving. Onze gemoedstoestand.

We komen er allemaal vroeg of laat achter dat daar een aantal duivels schuilt, dat zich niet op een ik en een gij laat temmen.

Vroeg of laat krijg je een perfecte storm, die je niet kunt zien aankomen en die alle factoren bij elkaar voegt waar je het niet moet van hebben, zodat je van de sokken wordt geblazen. Dan steekt Angst de kop op. Met een grote A.

Omgaan met angsten

Afhankelijk van de intensiteit kan angst stimulerend of remmend werken. Een beetje angst is goed om geconcentreerd te blijven en op te schieten. Het drijft ons vooruit in het leven. Teveel angst werkt echter verlammend, je wordt overspoeld en je bent het noorden kwijt.

De kunst is dus de angst binnen de perken te houden waarbinnen ze bijdraagt aan een productief en redelijk ingericht leven.

De vraag is of ons ordenende ego de baas kan blijven over de stormloop, en ordenend blijven, dan we of het verdrinkt in een overmaat van input. Alle middelen zijn goed die helpen om het stuwmeer van de angst achter de dam te houden, niet alleen maar door  geneesmiddelen te slikken, die in ons land veel worden gebruikt, maar ook door aandacht te schenken aan de emotionele verwerking, de cognitieve ontwikkeling, het plannen en vooruitzien, en weten wat te doen in geval van crisis.

Besluit

De strijd is nooit helemaal afgelopen, zoals de strijd tussen roofdier en dierentemmer dat nooit is. Waakzaam blijven,  je tijd nemen en beslissen naargelang het voordeel van je zelf en je aanhorigen.

Ultiem kunstwerk

De kranten en nieuwskanalen stonden bol vandaag van het nieuws omtrent Delphine Boël..

Delphine, naar iedereen aanneemt de buitenechtelijke dochter van koning Albert de tweede van België, dagvaardt het koninklijk hof  in de hoop juridische zekerheid te krijgen omtrent haar afstamming, die nu immers niet vastligt.

Er is geen bewijs van, maar luidens Flip Feyten van www.deredactie.be, de nieuwssite van de VRT is er geen twijfel aan. In geval van overlijden van de vorst heeft Delphine straks geen been om op te staan, als het tot een erfenistwist zou komen. Ik denk dat er geen mens op aarde haar niet een rechtvaardig deel in die erfenis zou laten toekomen, op voet van gelijkheid van de andere kinderen, Filip, Astrid en Laurent. Dus waarom zou ze niet iets proberen.

Waarom?

Ik heb vaak de vraag horen stellen: waarom doet ze dit nou? Toch niet om het geldgewin?

We stellen ons de verstoten dochter graag voor als tragisch slachtoffer, alleen bezield door de meest nobele bedoelingen, maar dat is een romantisch idee. Je kunt niemand veroordelen die een beslissing neemt die wellicht de beste is met het oog op je materiële belangen, en die van je gezin, want Delphine is moeder van twee dochters.  Ik zal haar er niet minder om waarderen als blijkt dat ze gewoon tot de slotsom is gekomen is dat deze zet in haar situatie het meeste geld opbrengt.

In het verleden heb ik haar alleen maar erkenning zien vragen in termen van de ouder-kind relatie, en blijkbaar heeft ze nooit iets in die zin verkregen.

Kunstwerk

Ik denk dat Delphine door dit schandaal uit te lokken haar ultieme kunstwerk heeft gewrocht in de vorm van een media-buzz.

Het feit dat ze Laurent niet heeft gedagvaard, geeft aanleiding tot allerlei speculaties, en verraadt de meesterhand. We gaan ons ineens allerlei vragen stellen, onder meer de volgende: waarom hebben wij niet eerder al die vragen gesteld?

Hoe deze vrouw luidens de media behandeld is geworden door het koninklijk establishment (reeds ten tijde van Boudewijn de eerste en de enige) is betreurenswaardig. Ik kan me best voorstellen dat ze boos is geworden, en dat er een punt komt waarop je nergens voor terugdeinst.

Als de tijden een schakelaar klaarzetten waarmee Delphine ineens een nieuw licht kan werpen op ons koninklijk hof, en hen een beetje uitdagen om kleur te bekennen, waarom zou ze dan zichzelf moeten weerhouden op een gegeven moment die schakelaar daadwerkelijk in te drukken.

Besluit

Een dagvaarding is goedkoop in vergelijking met wat het allemaal in gang kan zetten, voor de prijs van een advocaat en een postzegel.

Ik denk dat ze het gevoel had niets te verliezen te hebben, in termen van menselijke warmte vanwege het paleis. Dan blijft er op een goed moment alleen nog maar berekening over.

Als ze later ooit rechten wil laten gelden moet ze dat nu doen, voordat ze 48 jaar oud is, zo vertelt Filip Feyten ons.

Zelfs als het proces deze keer op een sisser afloopt, en dat geef ik u op een blaadje, schept dat toch een juridisch feit waarvan akte, en dat kan later dienen om haar rechtmatige erfenis op te eisen.

Oubollige titel

Mijn stagiair beleeft de laatste maand van zijn artsenstudie en heeft vandaag zijn thesis verdedigd.

Dat is iets wat mij bespaard is gebleven. Ik ben nog officieel ‘doctor in de genees-, heel- en verloskunde.’ Het is een titel die tot 1990 werd verleend aan alle afstuderende artsen in België. Het eigenaardige is, dat daar geen thesis voor nodig was. We waren de enigen die een doctorstitel mochten voeren zonder een thesis te hebben geschreven en verdedigd.

In 1991 is de titel afgeschaft, althans in Vlaanderen, en in plaats van doctor word je arts op het einde van je geneeskundige studies in plaats van doctor.

Dertig jaar

Daar is tegenwoordig nu weer wel een thesis voor nodig.

Ik ben heimelijk wel een beetje fier op die oubollige titel, die niet meer wordt toegekend, maar die ik levenslang blijf dragen. Ik dacht eigenlijk dat ik tot een van de laaste generaties behoorde, maar ik ben van het jaar min tien, want afgestudeerd in 1981.

Het is intussen meer dan dertig jaar geleden en ik ben stilaan in de richting  van de uitgang aan het gaan. Het is dan ook gemengd genoegen af en toe met een jonge mens een paar weken in de praktijk te staan. Zoek de zeven verschillen, in vergelijking met wat mij destijds is overkomen.

Ze moeten er wel veel voor doen zoals het nu is.

Vooruitgang?

Eerlijk is eerlijk, de opleiding is veel beter geworden, en zou nog beter kunnen, door de student nog vroeger met de praktijk in aanraking te laten komen.

Ik vermoed dat de eisen die aan de student worden gesteld steeds hoger worden, en dat ze steeds meer weten, generatie na generatie. Of ze daarom ook meer kunnen is nog een heel andere vraag.

Met de opgeslagen kennis moet je aan de slag en dan is het nog maar de vraag of je al die feiten en wetentjes kunt ordenen tot een bibliotheek van parate kennis, en of je bovendien ook in staat bent een persoonlijke relatie aan te gaan met de patiënt die voor je zit.  

Alles wordt nu in procedures gegoten, in richtlijnen en praktijkstandaarden. Het ideaal dat de moderne opleiding voor ogen zweeft is de zogeheten evidence based medicine, of EBM. Het idee is dat elke handeling en elke beslissing zijn grondslag zou moeten vinden in de medische literatuur. Voor alles wat je doet, zou je moeten kunnen verwijzen naar studies of overzichtsartikelen die de wetenschappelijke stand van zaken weergeven.

Slot

Het wordt je dus afgeleerd op dingen zoals traditie of je eigen intuïtie te vertrouwen. Het gevoel is een beetje weg bij de jongeren. Het zijn keien van technici geworden, maar wat communicatie betreft schort er wat aan. Niet dat er niets aan gedaan kan worden. De stage huisartsengeneeskunde is voor velen iets wat de ogen opent.

Met een burn-out

Je zit een maand of wat thuis met ziekteverlof en het begint te knagen.

Onderstaand advies voor een vriendin met burn-out kan misschien voor anderen ook inspiratie bieden, daarom geef ik het hier nog een keer licht veranderd weer, zodat het anoniem kan blijven. Goed, je bent er dus achter gekomen dat de emoties de overhand hebben gekregen en dat jij je werk niet meer aankon. Dat is een fikse kaakslag voor je ego. Maar je hebt toch maar ontdekt dat je überhaupt emoties hebt.

Je zult altijd een emotioneel sterk betrokken mens blijven, en daar is op zich niets mis mee. De vraag is alleen of je al die sterk schommelende emoties een plaats kunt geven in je leven, en hoe je er mee om springt. Wegdoen kun je ze niet. En soms worden ze zo sterk, dat het water je naar de lippen stijgt.

Omspringen

Het doel is niet dat je van die angsten afkomt, want die zullen altijd wel de kop op steken, en binnen zekere grenzen is dat ook nuttig en nodig  voor onze condition humaine.

Onze angsten behoeden ons voor allerlei gevaren en ze wegnemen is niet waar we op uit zijn.

Wat we wel willen is dat die angsten onder controle blijven, en in het algemeen dat je meer controle hebt over je inwendige.

Je kunt die angsten niet uitbannen, maar wel ordenen en een naam geven. Daardoor blijven ze hanteerbaar. Dat is het grote verschil met je anxio-depressieve toestand, waar alles mee begonnen is, en die ertoe geleid heeft, dat je het arbeidsproces diende te verlaten. Met anxio-depressief bedoelen we een situatie waarbij de angsten en de sombere gevoelens zo gaan overheersen, dat ze een kwaliteitsvol leven in de weg staan, en impulsieve daden kunnen veroorzaken waar je later spijt van krijgt.

Vooruitgang

Het normale dagelijkse leven kun je nu wel weer aan, zij het maar net.

De vraag is wanneer dat ook voor de werksituatie gaat gelden. Maak maar je rekening op, en kijk hoeveel je verliest als je de ziekenfondsuitkering met je loon vergelijkt, wetende dat je voor deze laatste doorgaans een tijdje moet wachten voor de eerste betaling. Het kan twee maanden duren.

Wat je denkt over het verschil, maakt deel uit van het motivatieproces om terug aan het werk te gaan. Dat moet niet tot elke prijs gebeuren, en het mag maar van start gaan op het ogenblik dat je voldoende zelfcontrole en zelfvertrouwen hebt opgebouwd.

Wanneer jij je taken hervat, kan het maar beter van de eerste keer goed gebeuren, en niet om twee weken later te ervaren dat het niet meer gaat en dan te hervallen. Je kunt ook een maand of twee halftijds aanvragen, dat doen vele bedrijven wel en het ziekenfonds kan bij goedkeuring de andere helft bijpassen.

Je zou eraan kunnen denken na een weldoende vakantie. Voor het einde van het jaar moet je hoe dan ook je vakantie opnemen, en dat kan evengoed tijdens de periode die door het ziekenfonds wordt betaald, alleen betalen ze dan niet, omdat ze er van uitgaan dat je je vakantiegeld krijgt voor die periode.

Besluit

Je werkhervatting kan slagen als je van de overblijvende tijd gebruik maakt om een goed plan op te stellen, dat binnen je incasseringsvermogen  valt, en je reserves niet op de proef stelt.

Eerste zit met Dynarax

En tweede zit hopelijk zonder!

Er is een bijzonder irriterend radiospotje dat het nieuws op de Nacht van Radio Een voorafgaat. Het prijst een stimulerend middel aan dat in apotheken wordt verkocht en dat zich op studenten richt.

We naderen nu weer het einde van de examenperiode. Heel wat studenten zijn aan het einde van hun krachten gekomen. Het is een beetje de waanzin van ons studiestelsel dat zo de nadruk legt op de prestaties op het einde van het schooljaar, in plaats van het werk gedurende het jaar meer te belonen.

Uitval

Jonge mensen moeten hun grenzen vinden, en die grenzen worden tijdens de ‘proefwerken’ om dat oude woord nog eens te gebruiken, duchtig op de proef gesteld. We zien dan ook geregeld jonge mensen die vertellen over een hyperventilatiecrisis, een angstaanval of een black-out.

Vaak gaat het dan om jongeren die gewoon hondsmoe zijn, omdat ze onder grote druk staan om te slagen. Zij worden gekweld door anticiperende angsten, in het vooruitzicht op mogelijk falen. Zij slapen slecht, en veel te weinig, en ze gebruiken allerlei middeltjes om zich op te peppen, zoals red bull, cola, koffie of erger. En ze gaan tot hun grenzen.

Het hoeft dan ook geen verbazing te wekken als er af en toe een student in elkaar stort. Zo zit er geregeld een bij mij op de witte stoel. Wat je dan altijd zult zien, is dat de student slecht of te weinig slaapt.

Slaapgewoonten

Dat laatste is gemakkelijk op te lossen door op tijd naar bed te gaan en niet te vroeg op te staan.

Je hebt je slaap nodig en het is altijd een misrekening, te denken dat je uren op de dag kunt winnen door minder te slapen.

Slaapberoving zal je prestatievermogen niet verhogen. De langere uren die je voor je boeken doorbrengt gaan alleen maar vervelen en je neemt niets meer op omdat je hersens op een gegeven ogenblik verzadigd zijn. Bovendien geraak je uitgeput, prikkelbaar en zenuwachtig, waardoor je ook nog eens slechter gaat slapen, en het risico op een black-out of een angstcrisis vergroot.

Als er nu bij studenten een misvatting is die uit de wereld geholpen dient te worden, dan heeft het met slaapberoving te maken. Slecht slapen is een onderwerp op zich, maar het begint met een goede slaaphygiëne: zich ontspannen, een of twee uren voor het slapengaan door naar een saaie film op de televisie te kijken. Je kunt niet meteen van je boeken naar je bed. Daar moet een periode van relaxatie tussen.

Relaxatie kan je leren door middel van oefeningen en we hebben het er al over gehad in dit dagboek.

Slotsom

Stimulerende middelen zullen de grenzen een beetje opschuiven maar de dag nadien moet je dat bekopen, en dus is de neiging groot om de operatie te herhalen en de dosissen te verhogen, maar er komt altijd een moment dat je de factuur moet betalen, want je leeft op geleende tijd die je een keer terug moet storten.