Ten geleide
Van crisis naar crisis
Het tweede deel van de maand Juni beginnen we in het historische dorp Voeren, om vervolgens een paar financiële crisissen uit het nationale verleden in beeld te brengen.
Er komen drie premiers in beeld en we besteden vervolgens aandacht aan het voetbal.
Na een stukje luchtvaartgeschiedenis eindigen we met een schoolproclamatie, gepast voor het einde van het schooljaar.
16
Waar gaat ons dat Voeren?
Het zit er weer eens op in de gemeente Voeren!
Met sidderen en beven is een woest geschrei,
Van vechten waargenomen in de Voervallei.
Te wapen met hun riek gelopen Voerenboeren.
De burgemeester voert ons voort op volle toeren:
“Hier bloeit het herderstasje, daar de akelei.
Ginds groeit in ‘t Waalse nest een barstend koekoeksei.
En broedt op eisen om regeringen te vloeren.”
“Zij zijn begonnen en het slachtoffer zijn wij.”
De riek de lucht in, barricaden opgeworpen!
En er ontspint zich dra een Voerenvechtpartij.
Zeg niet te gauw: “het is maar een paar Voerendorpen.”
De pers verbijsterd en verblufte maatschappij,
Zolang de Voerentwisten energie opslorpen.
Datering
De gemeente Voeren was in de jaren tachtig en negentig een geregeld struikelblok in de verhoudingen tussen de twee grote taalgroepen in dit land. Het zijn steeds de anderen die het geweld begonnen zijn. De tegenstanders van toen heetten Broers en Droeven. Ik vind niets uit. De eigennamen zijn uit de tekst verdwenen, naarmate de geschiedenis de actualiteit opvreet.
17
Vreemd gelach
Er dreigt daarboven in de lucht verse bewolking,
En met de grond vermengt zich regen tot een slijk.
Zo trilt, doorweekt en scheurt de opgezwollen dijk,
En ’t woelig water wervelt in de maalstroomkolking.
Zo overspoelt een diep wantrouwen de bevolking.
Van argwaan is vervuld het hele koninkrijk.
We waanden veertig jaar de koning ons te rijk.
Neerslachtig speelt het grauw een morrende vertolking.
Al staat de zon te pralen in haar voorjaarspracht,
We moeten niet te gauw naast onze schoenen lopen,
Want losgebarsten is het strijden om de macht.
Terwijl de beursstand aanzet tot paniekverkopen,
Is van de leg het hele hoenderhok gebracht.
De crisis breidt zich uit van polen tot de tropen.
18
Gezinsdrama
Het eten wordt weer koud, want oma staat te wappen:
En driftig drukt ze knopjes op haar gsm.
Zij vloekt! Haar razernij kent geen enkele rem.
Ze vliegt door de menu’s met flinke reuzenstappen.
Ze laat haar aandacht nu geen oogwenk meer verslappen,
En uit verwensingen met overslaande stem.
Nu drukt ze door en klikt. Het lukt. Daar heeft ze hem!
De beurs van grollen en van misselijke grappen.
Het varkenshaasje ligt verkleumd in vet gestold.
Terwijl ze de bankroetberichten zit te spellen
En rode cijfers over haar mobieltje scrolt.
De mega beursverliezen zijn niet meer te tellen.
Vervlogen het fortuin, de spaarpot uitgehold.
Verdampt vermogen in uiteenspattende bellen.
Datering
1998 Wappen komt van wireless application protocol en is iets wat je met je smart phone kunt doen om pakweg beursberichten af te halen. Het woord betekent tevens seks met een pilletje, maar dat is niet wat we hier bedoelen. Oud gedicht, een paar keer herwerkt, en nog steeds van toepassing na de wereldwijde financiële crisis van 2008 en die van 2012.
19
L & H
De polder ligt er zompig en beregend bij.
De vaarzen in de meersen tot de knie verdwenen.
Het natte land wil zich tot landbouw niet meer lenen.
De wakke grond vermorzeld tot een brokkenbrij.
Een onderdrukt geschrei klinkt in de melkerij.
Een kaasboerin staat bij de gistingskuip te wenen.
De slechte mare is in heel het land verschenen.
De melk ontbindt zich nog in wrongel en in wei.
Het sap is toegevoegd dat helpt de melk te stremmen.
Al is de vrouw geen kei in spraaktechnologie,
En heeft zij redenen die haar het spreken remmen,
Geen voorloper in de kenniseconomie.
Wie weet voor wie zij straks in het kieshok gaat stemmen.
Al fluitend naar haar geld in Lernout en Hauspie.
Datering
In 2001 is het Ieperse computerspraaktechnologiebedrijf Lernout en Hauspie failliet gegaan en er is een grote financiële krater geslagen. De provincie is bekend om haar zwijgzame boeren. Vele kleine West-Vlaamse investeerders houden er een kater aan over, vaak kleine zelfstandigen, vrije beroepen of neringdoenden.
20
Spraakherkenning
De taal is niet de spraak, de taal is gans het volk!
Waar aandelen bezaten bakkers en de slager,
De neef, de volle nicht, de tante en de zwager,
In Ieper daalt het stof neer van de poederwolk.
Daar stottert en verstomt de kunstmatige tolk.
En blijkt nu eens te meer: de koersen zijn weer lager.
Al ging het deze middag weer een ietsje trager,
Daar wentelt de beurswaarde weg in wilde kolk.
Gij stad bestuurd door boekhouders en fopregenten,
O knobbel op de polderhorizon geënt,
In groei beknot door flauwe Nasdaqreglementen,
Getast in uw rozijn en in uw roze krent,
Het nakijken hebt gij de zuurverdiende centen!
En menig klein zelfstandige is malcontent.
Datering
28 November 1999. Een cursus jodelen in West-Vlaanderen. Oorspronkelijk was de laatste regel: “In Ingelmunster is een beenhouwer content.” Dit was een uiterst anekdotische toespeling op het (West-)Vlaamse mediafenomeen Betty, bekend van Big Brother. Zij was weer teruggekeerd in de slagerij van haar man, nadat ze een eerste keer van hem was weggegaan. De verzoening zou niet lang duren. Eeuwigheidswaarde had de anekdote dus niet.
21
Ontslag van een minister
Leterme in zijn kamer wacht op zijn ontslag,
Zijn siskaart in de hand. Hij voelt zich nog wat slapjes,
Op een dieet van rijst en vers geperste sapjes.
Hij wacht alleen nog op het opnameverslag.
De dokter is met de verslagen aan de slag
Hij print ze uit en stopt ze in gekleurde mapjes
Maar Yves denkt aan zouteloze borrelhapjes.
En aan de reeks van ongeluk en tegenslag
En op hem wacht een kreupel’ interimregering
Verhofstadt heeft die keurig in elkaar gezet
Het is nog maar de vraag of die daarbij de tering
Zoals beloofd in evenwichtig nulbudget,
In overeenstemming met federale nering,
Gebracht heeft… Daar wenkt een wankel kabinet.
Datering
Toen Leterme met bloedarmoede en leverproblemen in het ziekenhuis werd opgenomen zo rond 2007. De siskaart is nu afgeschaft, maar toen was dat je pasje in de gezondheidszorg.
22
Verhofstadt
Zie! Guy Verhofstadt zit te persen. Zijn olijven
Zien groen en zwart en kleuren Europees.
De olie druipt uit het geplet olijvenvlees
Dan stopt hij want hij moet nog zijn memoires schrijven,
Het landsverleden als een worst in schijven snijden
Na zijn ervaring in parlementaire assemblees,
En als een van de beste Belgische premiers
En af en toe wat zout in oude wonden wrijven.
Hij heeft nog af en toe zijn geniale flitsen
We zien hem in gesprek met antiglobalist,
Voluit te keer gaan met veel maren en veel mitsen
In hoffelijke maar verbeten woordentwist
Olijvenoliemayonaise, klaar om splitsen.
Gedreven visionair tot in de kerkhofkist.
Datering
"Pasquino: De blauwe trein", "Premier Verhofstadt werkt naar verluidt aan een open brief aan de antiglobalisten. Zo van “toe nou jongens, doe niet zo eng.”
23
Paarskleurig
Daar opent zij misnoegd de wasmachinegrendel:
Wat hangt me hier aan de spreekwoordelijke laars?
Daarnet was het nog blauw, nu is het pimpelpaars!
Zij richt zich op en steunt daarbij op stalen hendel.
Mevrouw Verhofstadt staart verbluft naar het lavendel.
De goede raad is duur en de ideeën schaars.
Een vod niet goed genoeg voor ’t vegen van de aars.
Zij voelt zich het slachtoffer van een kleurenzwendel.
Een schouderklop. Zij draait zich om. Een lila engel!
“Probleem met kleurverschot? Het ware blauw ontaard?
De wanhoop is voorbij. Hier is de mauve bengel.
Probeer mijn blauwsel en vergeet nu het gejengel
Dan blijf je van het klere kleurverval gespaard
Zij zucht verrukt: “Ja, want ik ben het waard.”
Datering
Het rotding is helemaal verkleurd. In plaats van bont en blauw is van paars lavendel overgebleven, of licht mauve. Er stond eerst de Brusselse liberale politicus Guy Van Hengel in de terzinen waar hij perfect kon rijmen, maar eigennamen zijn nergens goed voor, want wie kent die mensen straks nog?
24
Belgian Air Force Once
Aan boord gekomen met zeer weinig handbagage
En met bekwame spoed zij het niet supersonisch
’t geluid van de motoren brommend polyfonisch
Vliegt Verhofstad vlot over steppe en plantage,
Gevlogen door een opgetogen equipage
Hij schertst afwisselend sarcastisch en ironisch
De Belgische premier lacht groen, quasi sardonisch
Nog niet hersteld van de Congolese blamage
Hij sluimert en hij slaapt, droomt van een voorbij land
En van een wijsgeer met geheven scheerlingbeker,
Gevuld met dollekervel tot de wervelrand,
Geleverd door deskundige staatsapotheker.
De wil des volks is soeverein, de zege zeker.
Het smaakt naar een ontstoken wijsheidstand.
Datering
Hier zien we de zwaar geteisterde regeringsleider indommelen na een uitgebreid trommeldansfeest in het zwarte continent. In zijn droom zien we, zonder aanwijsbare reden, Socrates opduiken die zich buigt voor de volkswil. Dat smaakt bitter.
Het was de tweede keer dat we deze mooie titel gebruikten, die verwijst naar het Belgische regeringsvliegtuig. De eerste keer komt nu.
25
Belgian Air Force One Again
De waarheidsvinding komt niet tot hare volle gading,
Omtrent het vliegtuigtoestel dat met luide knal,
De Bijlmer heeft verbouwd. Een Boeing van El Al!
Wellicht door een probleempje met de stroombedrading.
We hebben nooit geweten wat de luchtvrachtlading
Was, laat staan die mannen in de witte overall,
Wat die daar deden in macaber karnaval.
Nu komt er voor vliegangst-patiënten meer ontrading:
De Belgische luchtmacht kijkt sip na nieuwe strop.
Op Melsbroek is premier Dehaene niet vertrokken,
Want toen het had gemoeten steeg de kist niet op.
Te laat voor Lotti is de premier onverschrokken,
Op schema achter naar de struisvogels getrokken,
Gezellig in het zand steken die kale kop.
Datering
In 1999 kwamen twee luchtvaartanekdotes elkaar toevallig in het nieuws tegen. Het Nederlandse parlement besprak een rapport over de luchtvaartramp met het El Al-toestel in de Bijlmermeer op 4 oktober 1992 waarbij 43 personen omkwamen. De Belgische luchtmacht kan de premier niet in de lucht krijgen door toedoen van een gebrekkige airco, zodat de numero uno het openluchtconcert van Helmut Lotti in Kaapstad niet zou meemaken.
Zo heeft elk land zijn luchtvaartsores.
26
Verliezen bij de Belgische Luchtmacht
Een F16 piloot, twee Alpha Jets zijn zonder,
Gecrasht in België. De vrede eist een tol.
Maar God was in zijn gramschap toch genadevol.
Hun schietstoel heeft de twee gered. Het was een wonder.
Zo zijn er twee eruit en een is er vanonder.
De media staan van wilde geruchten bol.
Van complottheorieën word je horendol,
Maar gauw is het voorbij met het gedonder.
Het Belgisch leger nogmaals in de rouw gedompeld
De vlag halfstok bij vliegtuigbasis Bevekom.
Er is op de begrafenis wat af gemompeld.
Op Kosovo valt onverstoorbaar bom na bom.
Verzopen komen de gezinnen aangestrompeld,
Stom van verdriet, in lange drom, kom daar maar om.
Datering
1998, Een sonnet voor bezetenen van het vliegwezen, om attent te blijven voor de gevaren in ons vredelievend land. De Belgische luchtmacht heeft drie toestellen verloren, waarbij een man verloren ging. Intussen was het oorlog in Kosovo.
27
Dode ruivels
De voetbalgekte is nu weer eens afgelopen,
Tot onverholen vreugde van wie voetbal haat,
De hersenlamheid die tot schade van de Staat,
Ons in gezamenlijke waanzin heeft bekropen.
De rode duivels zijn eervol weer afgedropen.
Er wordt nog nagekaart in kamer en senaat.
Het kijkvolk laaft zich aan de oudewijvenpraat,
En mag over vier jaar weer op een hoogmis hopen.
Het mag nu uit zijn met het zaniken en zagen,
Van steeds dezelfde koppen op het tv-scherm,
Die weer niet antwoorden op steeds dezelfde vragen.
Het is nu eindelijk het einde van de term.
Ik kijk nu uit naar honderd voetbal-loze dagen,
Voorbij het tandenknarsen en het stil gekerm.
Datering
980628 De kamer schortte de werkzaamheden op, de senaat hield snel nog een stemming in de pauze van de match. Het gedicht uit 1998 heeft een nieuw leven gekregen door de succesvolle wereldbekercampagne van 2014.
28
Proficiat
Het stadion is juichend kamerbreed oranje.
De vlag- en sjaalverkoper heeft een goede dag,
Als uit een keel klonk het gezang en gulle lach.
Het groene veld voorzien van bont oranjefranje.
Want Nederland komt uit tegen het felle Spanje
Het is gespannen wachten op de einduitslag
Die uitpakte zoals er niemand hem voorzag
In Nederland knalt bruisend de namaakchampagne
De Spaanse trainer rijp voor een salto mortale.
Terwijl zijn land gebukt onder de schande gaat,
Ben ik nu toch benieuwd naar de achtste finale!
Voor iemand die de sport gewoonlijk overslaat,
Is dat heel wat. Ik hou van internationale
Bejegening. Hoezeer ik ook het voetbal haat.
29
De afroeping
Het is de vrijdagochtend voor de buluitreiking.
Een beetje landerig maar toch ook licht gespannen,
Kan zich de voorzitter toch eindelijk vermannen,
Het moet maar eens uit zijn met uitstel en ontwijking.
De ommekomst is daar en de termijnverstrijking,
Het schooljaar gebotteld in kruiken en in kannen.
Het einde is nabij. Tijd voor vakantieplannen,
Met volop kansen op herbronning en herijking.
Eerst voor de resultaten van het eindexamen,
Een toespraak met veel goedbedoelde raad,
Met alles wat geoorloofd is en mag betamen.
“Laat uw licht schijnen en verspreid het goede zaad.”
Dan komt de afroeping van de geslaagde namen,
En de verlening van de meesterlijke graad.
30
Overlegvergaderingsverslagen
Er komt een einde aan de akelige dagen,
De leertermijn is om, de ziel bijna verkwijnd.
Terwijl het bloed in hart en nieren brandt en schrijnt,
En de stresskoorts oplaait in horten en in vlagen.
Wie kan de zielenlast van een schoolleraar schragen?
Alsof tussen de wolken nooit de zon verschijnt,
Die in een eeuwigdurende eclips verdwijnt.
Wie kan zulk troosteloos frikkenbestaan verdragen?
Zijn lichaam roept: heet bad, warm bed, doe lichten uit!
Terwijl zijn oogflitsen in stoffig krijt verzanden.
En hij zo goed als uitgeput de dag besluit.
Hij kleedt zich langzaam uit met sidderende handen
Wie legt zo vraagt hij nogmaals van de weeromstuit,
De overleg-vergadering-cultuur aan banden?
Uitsmijter
Roland Garros
Dat zie je niet in Wimbledon:
Verhalen van de moedergans;
Gestampte aarde op zijn Frans;
Sonnettentennis op gazon.
Ik zou het zeggen als ik kon:
Mislukte schrijver van romans?
De dichter van de laatste kans?
Ja, wie is Dirk van Babylon?
Een huisarts met een taaltalent,
Op zoek naar literair agent!
Mijn ware naam zeg ik met hese stem:
Op zoek naar ziel die mij herkent,
Door zalving van het sacrament,
Gedoopt ben ik Peter Van Breusegem.
Wordt vervolgd
- 16. mei, 2015
-
Juli 1-15
Klik door naar de volgende maand in onze onovertroffen scheurkalender.
Meest recente commentaren