Sir Edward Burne-Jones. Het huwelijk van Psyche
Van Schoonheid en Verval
The allure of beauty
Naar de vereniging
Dit keer in onze nieuwsbrief, niet een maar twee editorialen, omdat er deze maand twee uitgebreide verhalen uit de doeken zijn gedaan. Het ene omtrent Schoonheid en Verval. Het andere omtrent Hereniging.
Het eerste thema, dat van Hadrianus en Antinoüs, is vorige maand al enigszins geïllustreerd aan de hand van foto’s van de Villa Adriana, een plek die voor mij persoonlijk bijzonder veel betekent, zoals uit de tekst mag blijken.
Wie het verhaal eens rustig wil nalezen in de logische volgorde kan het gemakkelijk vinden op de website. Ik geef straks de link. Hetzelfde geldt voor het andere verhaal, dat van de ‘zeven fasen in de hereniging van twee zusterzielen,’ geschreven naar aanleiding van een opdracht in onze dichtersronde Myriade.
Het onderwerp is met mij aan de haal gegaan, zo gauw ik wat research begon te doen, en het onderwerp googelde, maar dat wordt verder in de tekst zelf uiteengezet. Hij is eigenlijk nog onder embargo, want nog maar net ingediend, maar goed, vergeef me, of vervolg me naar keus.
Hoe dan ook kwam ik als thema van de illustraties bij het verhaal van Cupido en Psyché terecht. Dat moet ik even vertellen, want het is dramatisch en grappig terzelfdertijd.
Psyché is een beeldschoon meisje, van een verblindende aantrekkelijkheid, waardoor ze toorn van de Godin Venus over zich trekt, die het gevoel kreeg dat haar eigen schoonheid verbleekte in het bijzijn van deze jonge dame. Venus, bekend als een driftige Godin, smeedt een snood plan.
Zij stuurt haar zoon Cupido, de liefdesgod, op Psyché af, met de opdracht zijn pijl af te schieten net op het ogenblik dat er een monster voorbijkomt, zodat ze op dat monster verliefd wordt. Zo een takkenwijf is die Venus dus. Maar goed, het loopt anders, want zo gauw Cupido Psyché heeft ontmoet, verwondt hij zich aan zijn eigen pijl en wordt zelf verliefd op haar.
Dat is nog maar het begin. Het ontwaken van de verliefdheid. Waarover straks meer.
Anthony Van Dijck. De hereniging van Cupido en Psyché.
Cupido en Psyché
William Bouguereau (1825-1905) Hereniging van Cupido en Psyché
De liefdesgod en de vrouwenziel
Het Griekse drama gaat nu pas beginnen. Cupido sleept Psyché mee naar een kasteel waar ze in weelde baadt. Overdag geniet ze van alle gezonde geneugten van het paleis waar ze verblijft, en ’s nachts komt hij haar onzichtbaar en gemaskerd opzoeken.
Dat gaat even goed, maar dan komen de zussen en tantes van Psyché op bezoek. Het vrouwencommando. Zo van “Allez tof, gezellig, ge woont hier wel schoon. En waar is uwe man?” De dames poken haar een beetje op, dat het toch raar is allemaal, dat die man alleen ’s nachts komt, en ze laat zich ompraten, om haar minnaar te ontsluieren, wanneer hij ligt te slapen.
Op een nacht doet ze dat. Ze sluipt naderbij, trekt de dekens weg, maar ze schrikt blijkbaar van wat ze ziet, want haar handen beven en een druppel hete olie van het lampje dat ze in de hand heeft, valt op zijn been, zodat hij wakker schiet, en zij betrapt is. Crisis.
Gekwetst en teleurgesteld door de vertrouwensbreuk verlaat Cupido haar. Liefde kan niet zonder een gegeven woord. Daar zul je het weggaan hebben.
In het tweede deel Venus komt erachter dat Psyché uit de gratie is gevallen, en dat Cupido ontroostbaar is. Ze besluit de zaken en op haar manier te arrangeren en Psyché wordt ingekwartierd in het hof van haar toekomstige schoonmoeder, in afwachting van een deftige bruiloft.
Zij dient echter tien taken volbrengen die alle even onmogelijk zijn, en die ze toch tot een goed einde brengt, tot ze in de laatste test faalt. In wanhoop opent ze dan nog een doos die eigenlijk van Proserpina was, in de valse hoop haar schoonheid nog te kunnen vermeerderen. Ze heeft zich in de doos of in de dosis vergist, want ze valt in een diepe slaap, waaruit zij niet gewekt kan worden.
Intussen is Cupido, op de vlucht voor zijn eigen gevoelens, tot inkeer komen. Hij komt terug, vergeeft en redt haar, om haar naar de Olympus te dragen, waar de Goden wonen en waar de uitgestelde bruiloft dan toch wordt gevierd om alles te regelen en goed te maken.
Dit verhaal heeft in de loop der eeuwen veel kunstenaars geïnspireerd, en we geven hier een aantal plaatjes ervan weer in onze diashow.
-
April 1-15
François-Édouard Picot (1786-1868) Cupido verlaat Psyché.
De link verwijst naar de scheurkalender, eerste helft van de maand April, nu geheel vernieuwd. -
Schoonheid en verval
Sir Edward Burne-Jones. (1833-1898) Cupido komt Psyché bevrijden.
De link verwijst naar de teksten omtrent Hadrianus en Antinoüs, logisch geordend. -
Saint-Ours
Jean-Pierre Saint-Ours, (1752-1809). Cupido en Psyché herenigd.
De link verwijst naar de volledige tekst omtrent de zeven fasen van de hereniging.
Met vriendelijke groet,
Meest recente commentaren