Diesel

Het hoogtepunt van de reis, letterlijk en figuurlijk, was de beklimming en de afdaling van de bergpas van Stelvio, in Duitstalige gebieden bekend als het Stilfserjoch. Dat deden wij in onze vernuftige Alfa Romeo Stelvio. Ja schiet mij dood, een diesel. Ik heb altijd iets met auto’s gehad, van kindsbeen af. Rationeel is dat niet te noemen. Het is een gevoel.

Nu verkeer ik voor de eerste keer in mijn leven in de situatie dat ik me zoiets kan veroorloven. Het is gewoon een prachtige machine en ik had wat ze in het Frans een coup de foudre noemen. Letterlijk een blikseminslag. Ik heb die auto bekeken in filmpjes op het internet, en ik wilde die hebben. Dus heb ik hem gekocht.

Wellicht de laatste diesel in mijn leven, want de volgende zal wel elektrisch zijn, maar die technologie heeft nog haar beperkingen. Om te tonen wat die auto kan, wilde ik er de Stelvio bergpas mee overwinnen. Dat hebben we gedaan tot onze grote voldoening. Het is een duizelingwekkende belevenis, maar ik ben uiterst tevreden.

We hebben ook angsten uitgestaan. Eigenlijk heb ik hoogtevrees, maar die moet je overwinnen. Op een gegeven ogenblik durfde ik niet meer naar beneden kijken. De weg is smal en een klein rukje aan het stuur en je stort in de diepte. De perspectieven zijn ronduit indrukwekkend. Het is ook nog redelijk druk op de weg, met opmerkelijk veel motorfietsen.

Je moet er dus wel de aandacht bijhouden, want er zijn de hele tijd tegenliggers en het is niet overal breed genoeg voor twee auto’s. Ik las vandaag nog dat Peggy Guggenheim in de jaren dertig de bergpas heeft genomen in een auto van het verdwenen Franse luxemerk Delage. Toen zal het minder druk geweest zijn, maar ik vond het wel leuk dat te lezen, dat ze dat deed.

Meer vrijgevochten dan dat kon je als vrouw in die tijd niet zijn, en dat had ze natuurlijk voornamelijk aan haar geërfde geld te danken. Ik ben nu in haar autobiografie bezig, nadat ik eerst een boek over de familiegeschiedenis heb gelezen. Zij is geen grote stiliste, maar ze neemt geen blad voor de mond, is vaak grappig en kan personages raak typeren. Ze schaamt zich ook niet voor wat ze allemaal deed, seksueel bandeloos als ze was.

We zullen nu ophouden over Italië en ons in het volgende seizoen op ‘de rivier’ richten.

Dolomieten

Trento is bekend van het concilie van Trente (1545-1563.) Dat komt aan bod in onze roman over De laatste Ketter: Miguel Molinos. Dat even terzijde. We logeerden hier in het mooiste appartement dat we ooit betrokken hebben, in de jaren dat we al woningen huren in verschillende landen, om er de vakantie door te brengen, liever dan op hotel te gaan.

Uitzonderlijke lof voor de verdienstelijke verhuurders. Het is wel op de vierde verdieping. Er is wel een mooie brede traphal, maar geen lift, dat moet er wel even bij gezegd worden. Het is het enige minpunt, want boven aangekomen, want je een enig ingericht modern appartement. Een grote en een kleine slaapkamer, ruimte voor vier volwassenen. Een overdekt voorbalkon en een achterbalkonnetje. Uitzicht op de bergen. Ontbijt a l’aperto. In de buitenlucht.

De gastheer was uiterst behulpzaam en vol informatie. Hij had ons ingeschreven op Trento Today, de toeristische website en ons dientengevolge een toeristenpas bezorgd, die klaarlag nog voordat we daar binnenkwamen. Met die pas kun je overal vermindering krijgen om te zwemmen in een van de vele meren die het gebied rijk is, gratis musea en tuinen bezoeken, en zelfs gratis het openbaar vervoer nemen, of een gratis glas mineraalwater krijgen in een kuuroord.

De man stelde zelf vast dat de televisie het niet goed deed. Hij nam het scherm mee, en bracht de volgende ochtend meteen een nieuwe, die het wel deed, met veel hoffelijke excuses. Twee badkamers, waarvan met eenpersoonsjacuzzi in het ligbad, en de andere met staande douche. Goed uitgeruste keuken. Alles wit en schoon met beige accenten.

Uitmuntende winkels. Rustige mensen zijn bijzonder vriendelijk. Je eet er ook goed. Het Castello is een beetje eng museum, maar wel leuk, om maar een bezienswaardigheid te noemen. Er is heel wat te bekijken. Oorspronkelijk was het een prinsbisdom van het Heilige Roomse Rijk met een relatieve onafhankelijkheid, op de wip met Italië.

Juist om die ligging is het in de zestiende eeuw uitgekozen om het negentiende concilie te huisvesten, dat de katholieke kerk grondig zou hervormen en de contrareformatie inleiden.  Het was een scharnierpunt in de geschiedenis. Het begin van de Jezuïeten. De barok. De wederopstanding van het dood gewaande Pauselijk gezag. Ja dat waren tijden.

Mooie foto's op deze officiële website van het Teatro Olimpico in Vicenza, dat nog altijd als theater actief is op de scène en in het universele decor dat Palladio bedacht.

http://www.teatrolimpicovicenza.it/en/

Palladio

Vicenza, op zeventig kilometer van Venetië, is de stad van Andrea Palladio (1508-1580.) Een geniale architect, die niet alleen bouwde, maar ook schreef. In en om Vicenza zijn nog vele bouwwerken van zijn hand bewaard gebleven. Hij greep terug op de Oudheid, en inspireerde zich op de Griekse en Romeinse wijze van bouwen, en vooral Vitruvius.

Al zijn gebouwen zijn te vinden binnen het gebied van de toenmalige Republiek Venetië. Zijn opvattingen vatte hij samen in zijn meesterwerk ‘Vier Boeken omtrent Architectuur.’ Het werd al snel beroemd en is dat altijd gebleven en zijn invloed op latere generaties blijft nazinderen en werkt nog altijd voort.

De stad Vicenza en de Palladiaanse villa’s maken deel uit van het Unesco Werelderfgoed. Er is een Palladio museum, een aantal gebouwen die je gezien moet hebben, waaronder het merkwaardige Teatro Olimpico, een theatermet een permanent decor dat een stratenkruising voorstelt, met een verbluffende perspectiefwerking die je niet op foto kunt weergeven.

Het wordt nog steeds bespeeld. Johann von Goethe noemt tijdens zijn Italiaanse reis Palladio een genie en vindt het onafgewerkte klooster van Santa Maria della Caritá het meest volmaakte architectonisch werk op aarde. Al die gebouwen staan daar nog, bijna vijfhonderd jaar nadat ze zijn opgericht.

Het Palazzo Chiericati, op een steenworp van het Teatro Olimpico, huisvest een museum met suppoosten die niet zo autoritair waren als in Padua, maar die ons in verschillende gedaanten op elke verdieping toch goedlachs opmerkzaam erop maakten welke dingen er nog te zien waren, zodat we niets zouden missen. Wat dat dan was, ben ik niet zo kapot van. Ik heb er niet zoveel van onthouden, maar het was wel aardig om een Palladio gebouw ook van binnen te zien.

Buitengekomen kreeg ik een aanval van de slappe lach omwille van de bemoeienissen van het Italiaanse museumpersoneel, na Padua nu in Vicenza. Om de Villa Rotonda te zien, wellicht het meesterwerk bij uitstek, dienden we met de auto te rijden. Het domein is niet toegankelijk, maar we zagen de villa vanop straat staan, en konden van twee kanten foto’s nemen, om dan moe maar voldoen huiswaarts te keren.