Fabel

Zelfontplooiing

Wij zijn het antwoord op een vraag die we nog niet kennen.

Vandaag werd ik getroffen door een uitspraak van Michel de Certeau die schrijft in ‘La fable mystique’ dat wij zijn ‘als het antwoord op een vraag, die we nog moeten leren kennen, een vraag die in wezen nog niet gesteld is maar waarop we het antwoord in ons dragen.‘ Vrij vertaald en samengevat naar het Frans.

Het leven is op te vatten als een zoektocht, waar we aan beginnen met weinig gegevens over wat of waar het is dat we moeten zoeken. In de loop van de reis krijgen we steeds meer aanwijzingen in handen en gaandeweg krijgen we het gevoel niet zomaar in het wilde weg rond te lopen, maar naar iets op weg te zijn.

Queeste

De zin van het leven is erachter te komen, welke vraag het is waarop wij het antwoord zijn. Het doet denken aan de Amerikaanse kwis  ‘Jeopardy,’ een format dat bij ons ooit bekend was als ‘Waagstuk,’ gepresenteerd op VTM door Luc Appermont. Daar kregen de kwiskandidaten de antwoorden, maar ze moesten raden wat de vraag was. Je kreeg bijvoorbeeld ‘Himalaya” en je moest zeggen: “Wat is de hoogste bergketen ter wereld?” om het punt te winnen.

Zeker in de zorg is de vraag naar de zin van het leven niet van de lucht als je te maken krijgt met uitzichtloze situaties die je niet meer met ingrepen kunt oplossen en die het voorwerp van zorg uitmaken dag in dag uit.

De vraag naar de zin van het leven is daar niet zomaar een theoretisch spelletje, maar een vraag stuk dat voor sommigen  van levensbelang is. We hadden het gisteren tijdens een familiebijeenkomst naar aanleiding van Allerheiligen.Hoe lang is het lijden te dragen? Wellicht zolang het zin blijft hebben, maar wanneer het zinloos wordt dan moet het ook een keer ophouden.

Neem nu Alzheimerpatiënten en andere dementerenden. Zolang ze ons herkennen, blijven we onvermoeid doorgaan, maar wanneer blijkt dat we voor hen niet meer bestaan, dan wordt het moeilijk.

Had ik de liefde niet…

Hoe lang moet je doorgaan met leven?

Dat is de vraag die ik voor mijn part zou willen beantwoorden met het idee dat we door moeten gaan zolang we nog iemand gelukkig kunnen maken met onze aanwezigheid. Dat is meteen ook de vraag die we zochten in het begin. Zolang we voor anderen een bron van liefde kunnen zijn, vormen we ook een wel van geluk.

Er is dan een vraag waar wij het antwoord op zijn, en die verantwoordelijkheid moeten we opnemen. Je kunt het niemand opleggen, maar je kunt het alleen maar van jezelf vragen, dat je dat onder ogen ziet.

Ik ben een antwoord op een vraag, en dat maakt me nodig in het wereldbestel, en het maakt mijn bestaan zinvol. Bedankt Michel de Certeau. Ik  vind het wel een verhelderende aanpak, en een mooie manier om de vraag naar de zin van het leven eens op zijn kop te zetten.