22. okt, 2013

De zin

De  betekenis

Het Christendom is een zinstichtend ideeënstelsel.

De kerk heeft eeuwenlang het gedachtegoed van de apostelen gekoesterd en doorgegeven, en was in het leven van vorige generaties, met inbegrip van die van mijn ouders, veel meer aanwezig dan ze nu is.  Je was verondersteld eenmaal per week de Heilige Mis bij te wonen en daarin had je de dienst van het woord, zowat de eerste helft van de mis. Die draaide om een epistel en een evangelie.

Dat epistel kon soms ook een oude tekst uit het Nieuwe testament zijn, maar dat maakt niet uit. Meestal was het uit een epistel van Paulus. Die is zo wat de enige bij naam bekende auteur die in de Heilige Schrift voorkomt, en het maakt hem tot een van de meest gelezen auteurs ter wereld. Nagenoeg alle andere onderdelen, corrigeer me als ik fout zit, zijn van de hand van onbekende auteurs, of van Goddelijke oorsprong zo u wil. Misschien kun je Johannes meetellen waar iets historisch aan is, maar daaar houd het op.

Bestseller

Paulus wordt een apostel genoemd maar heeft Jezus nooit persoonlijk ontmoet.

Hij neemt een bijzondere plaats in, zowel historisch als in de heilige schrift en heeft een persoonlijke stempel gedrukt op de wereldgeschiedenis. Toen er nog mensen naar de mis gingen (geminderd tot acht procent in Vlaanderen) kreeg de bevolking zowat wekelijks haar dosis Paulus toegediend.

Nu kunnen we daar in verwondering op terug kijken. Vooral in rurale kringen was er best een hoop sociale controle, van mensen die naar elkaar keken of ze wel naar de mis gingen. Je kunt daar veel over zeggen, maar het had zijn nut omdat het dienst deed als zinstichtend systeem.

In een leven dat gekenmerkt wordt door lijden kun je daar troost uit putten. Paulus heeft ons niet alleen een vooroordeel ten nadele van de seksualiteit meegegeven, en dat is een minput, maar we danken hem ook een pluspunt, als we hem horen oproepen tot liefde, een liefde die verankerd is in de liefde van Jezus Christus.

Conclusie

Dat is de blijde boodschap en het is het wezen van het evangelie en al de rest van de schrift staat in het teken van die conclusie die de hele heilsboodschap samenvat.

Vandaag is dat zinstichtend systeem in duigen gevallen en er blijft niet veel van over, wat het bereik betreft. Er is geen instantie meer die zich opdringt als moreel geweten. Tenzij je natuurlijk de media die rol toebedeelt.

Toen ik jong was had je alleen de openbare zender, en die was ook nog wel zinstichtend, en trouwens ook paternalistisch en autoritair want dat was dan wel de keerzijde van de medaille.

De moderne media in hun versplintering zijn niet meer zinstichtend omdat ze niet meer ordenen. Je krijgt elke dag een lawine van informatie over je uitgestort, maar wat daar de zin, of de diepere betekenis van is, daar kom je niet achter. Er zit geen systeem meer in, laat staan dat het zinstichtend zou zijn.

De zinstichtende systemen zijn versplinterd en iedereen moet er maar een zoeken. Velen vinden niets meer, en ervan het leven als zinloos en absurd.