Toekomstvisie

Op reis met de mensheid

Elke nieuwe generatie gaat er van uit dat ze het toppunt van vaardigheden en kennis bereikt heeft.

In werkelijkheid is de menselijke conditie, in de korte geschiedenis van de Homo Sapiens, maar weinig veranderd. Elke beschaving denkt de beste te zijn, en zeker beter dan alle voorgaande. Het is een fantasie die we er allemaal graag op nahouden: dat onze soort de beste is. Iedereen kan de soort waartoe hij behoort zelf invullen, maar het komt er toch altijd op neer dat ‘onze’ manier van doen de beste is, alleen al omdat dit is wat we kennen.

Vooruitgang?

Gedurende honderden of duizenden jaren is de mens er steeds op vooruit gegaan in termen van technische oplossingen voor alledaagse problemen. We zijn de erfgenamen van een doorgaand proces van kennisverwerving, met garing en opslag in de literatuur. Op het  terrein van de technologie is er een onmiskenbare vooruitgang, die er alleen maar toe heeft geleid dat we met meer zijn, dan we ooit waren.

De levensverwachting is ontzettend toegenomen, tot op het punt dat we ons zorgen moeten beginnen maken of de planeet dat wel nog kan dragen.

Op naar nergens!

Indien de menselijke ontwikkeling kan vergeleken worden met een reis van Antwerpen naar Amerika, dan zijn we nog maar halfweg de Westerschelde. We zijn nog niet eens in de oceaan. Alles moet nog komen. Melvyn Bragg is het eens met Stephen Hawking als die  beweert dat er dingen zijn die we nooit zullen weten.

We reikhalzen naar het onbekende. We gaan ergens naartoe, maar we weten niet waar. Hier en daar zijn we in staat om iets dan de diepte te peilen, en er komen werelden op ons af die we nog maar net  beginnen te begrijpen.

Omkijken in verwondering

Om onszelf niet te verliezen gedurende die opwindende reis en om ergens op terug te kunnen vallen in geval van tegenslagen of ontmoediging, is het goed te weten vanwaar we komen. Er is natuurlijk de geschiedenis, op te vatten als een wetenschapsdiscipline onder de anderen, die ons vertelt over wat aan ons is vooraf gegaan. Maar er is ook de openbaring, ook een vorm van kennis uit het verleden, maar wel een zeer aparte.

Met de openbaring bedoel ik de heilige schriften bij elkaar, waaronder het evangelie voor ons, in het hier en nu dat we kennen, van bijzondere waarde is.

Niemand is verplicht er kennis van te nemen, maar ook zonder er zich in te verdiepen, ontsnapt niemand aan de beïnvloeding die er van uit gaat: onze taal, onze waarden, onze rituelen. Onze hele beschaving is doordesemd van de geest van de Bijbel, wellicht nog altijd te veel van het Oude Testament, en te weinig van het evangelie, of tenminste van wat ik daaronder versta.