2. okt, 2013

Middelen

Gebruik

Waarom gaat iemand middelen gebruiken?

Mensen gaan in hun leven allerlei middelen proberen. De vraag is dus veeleer: hoe komt het dat sommige mensen welbepaalde middelen blijven gebruiken? Dat ze er moeilijk kunnen mee stoppen zelfs als blijkt dat het gebruik schadelijk is voor de gezondheid?

We zagen gisteren al dat het menselijk gedrag berust op de wens meer controle te verwerven over onze omgeving.

Milieu intérieur

Als iemand middelen blijft gebruiken tegen beter weten in, dan kan dat alleen maar zijn omdat hij of zij daar een voordeel in ziet, dat moeilijk op een andere manier te verkrijgen is. Verslaafden zijn mensen die een middel gebruiken om een onmiddellijke controle te verkrijgen over het inwendig milieu. Het zijn dikwijls mensen die  een pijn, een verlangen of een angst meedragen.

Het kan interessant zijn voor de hulpverlener naar het waarom van het gebruik omdat het therapeutische consequenties kan hebben.

Pijn

Is het een pijn, dan wordt het middel in wezen ingezet als pijnstiller. Het kan gaan om een fysieke pijn, en dan zal iedereen het wel begrijpen dat pijnstillers noodzakelijk zijn. Maar het kan ook gaan om psychische pijn. Ik zie in die populatie een hoog aantal mensen die geleden hebben onder seksueel misbruik toen ze nog kind waren. Deze hulpvragers kunnen vaak baat vinden bij psychotherapie die erop gericht zal zijn het verdriet uit het verleden te verwerken, en ook iets te doen aan de uitdagingen van vandaag.

Doping

Is het een ongestild verlangen naar meer, sneller en beter, dat tot het gebruik leidt, dan wordt het middel als doping ingezet. Ik zie daar veel mensen zonder enige psychiatrische problematiek op zich, maar die zich wel tot taak hebben gesteld bepaalde prestaties neer te zetten, die eigenlijk boven hun macht liggen. Zij zijn vaak materieel ingesteld.

De middelen dienen om de opbrengst te verbeteren, en om het uit te houden. Je zag dat klassiek altijd in de horeca, de transportsector, de bouw. Mensen met zwaar werk of met abnormale werkroosters die het uithouden door middelen te slikken (of te spuiten.)

Angst

Dan heb je de lieden bij wie het angstwerende effect van het middel de doorslag geeft.

Die zou ik ook niet te eten willen geven. Er lopen veel angsthazen rond in onze maatschappij, en de angst schijnt toe te nemen naarmate de complexiteit van onze samenleving toeneemt.

En dan kun je nog een onderscheid maken tussen de gewone angsten die iedereen kent, en die het oordeelsvermogen nog grotendeels onaangetast laten, en de psychotische angsten.

Voor laatstgenoemden kunnen sommige middelen de wanen dempen, of juist aanzwengelen.

We zullen het daar morgen over hebben.