27. sep, 2013

Babylon

Pseudoniem

Waarom heb ik destijds die rare naam gekozen?

Ik heb dat nog samen met Angèle Manteau beslist zo rond 1985. Ik dacht er al lang aan iets met Babylon te doen. Je kon daar moeilijk een lange voornaam voor zetten. Hiëronymus van Babylon had bijvoorbeeld niet gekund. Dan wordt het veel te zwaar.

De oevers

Er was die Boney M hit in 1978, ‘By the Rivers of Babylon,’ oorspronkelijk een reggaenummer, maar dat was niet de reden, al is deze muziek niet weg te denken uit vreemd genoeg mijn Afrikaanse tijd.

De naam verwijst naar een stad tussen Eufraat en Tigris in het hedendaagse Irak. De wieg van onze beschaving heeft daar gestaan, en het schrift is er uitgevonden. Het schrijven zelf, en zeer belangrijk, het kunnen bewaren van het geschrevene. Het is geen toeval dat de bijbel daar ontstaan is.

Het lied herneemt het thema van het heimwee van het verbannen Joodse volk naar Jerusalem.

Dat doet meteen denken aan het slavenkoor in Nabucco van Verdi. Deze opera speelt zich af in Babylon ten tijde van Nabuchodonosor, vanwaar de titel . Het beroemde slavenkoor is in wezen  een nostalgische verzuchting naar het vaderland. Het werd zeer populair onder de Italiaanse vereniging in de negentiende eeuw, het Risorgimento. 

Babel

Babylon komt overeen met Babel in de Bijbel.

Dat verhaal speelt zich af in de mythische tijd van Genesis en vertelt het verhaal van een toren die tot in de hemel zou reiken. Dit was een vorm van menselijke hoogmoed die God niet over zijn kant wilde laten gaan, zodat hij een listig plan bedacht.

Hokus pokus pas, en de werklieden spraken voortaan allemaal een andere taal en zo het kwam tot de Babelse spraakverwarring. Iedereen kent dat verhaal wel. Dat speelde zeker mee, in de keuze van het pseudoniem.

In mijn debuutroman zag ik overeenkomsten met Brussel en de spraakverwarring in onze moderne tijden. Wat je overal in de grootsteden hebt tegenwoordig, maar in Brussel toch nog altijd dat ietsje meer, omdat er die tegenstelling tussen het Frans en het Nederlands is, wat zich doortrekt op bestuurlijk niveau.

Besluit

De keuze voor het pseudoniem verraadt dus een heel programma. We hebben een tipje van de sluier opgelicht, maar er is nog meer van te vertellen, dus we komen daarop terug.