22. sep, 2013

Even en oneven

Louvain la veuve

Ook de bibliotheek moest er aan geloven.

De splitsing van de Leuvense Universiteit was een splijtzwam voor het hele land.

Ik was twaalf jaar oud in 1968, het jaar ook van de Parijse Mai ’68.

De algemene onrust die heel Europa besmette, uitte zich in ons land omtrent een zeer lokaal thema. De Vlamingen waren het beu dat er in een Leuven een tweetalige universiteit bestond, waar de Franstaligen de plak zwaaiden.

Leuven Vlaams! zou een strijdkreet worden, die tot op vandaag bij Franstalige Belgen voor acute netelkoorts zorgt. Ik denk dat ze niet begrepen waarom dit alles zo nodig moest. Waarom mocht dat nu niet, een tweetalige Universiteit in Vlaanderen. Het was toch een eerbiedwaardige Belgische instelling? De bisschoppen namen een totaal verkeerde bocht door de splitsing af te keuren of te verbieden.

Privaat belang

Want Leuven was een katholieke instelling.

Het ging in wezen om een privé probleem, maar toch werd het een nationale kwestie waarover regeringen struikelden. Er kwamen betogingen en rellen. Met name de regering Vandenboeynants is gestruikeld over de kwestie. Dat was een kleurrijke figuur die op de televisie kwam waarschuwen tegen agitatoren om aldus door verbale kunsttoeren de onlusten te bedwingen. Wat niet lukte.

Hoe dan ook werd beslist de universiteit te splitsen, waar ik zes jaar later mijn studies zou aanvangen.

Gespleten en gesplitst

Toen ik er in 1974 aankwam was de UCL bijna volledig verhuisd.

De letters staan voor Université Catholique de Louvain. Dat was de Franstalige spruit, die weg moest uit Vlaanderen.

Er bleven de eerste jaren nog een paar faculteiten over, maar Leuven is in ijltempo volledig vervlaamst toen ik er weg ging. De Katholieke Universiteit Leuven (KUL) zou zich de komende jaren sterk uitbouwen.

Je zou denken dat door het vertrek van de Franstaligen veel ruimte was vrijgekomen, maar elke (Vlaamse) faculteit kwam met nieuwbouw om aan de toegenomen noden te voldoen.

Bib

In de nasleep van de gebeurtenissen kwam het nog een twist tussen de twee taalgemeenschappen, omtrent de verdeling van de bibliotheek. De Franstaligen wilden niet vertrekken zonder de helft van de bibliotheek mee te nemen, wat je een rechtvaardige eis kunt noemen.

Na veel vijven en zessen en nachtelijke vergaderingen is toen besloten de boeken met een even nummer aan de Vlamingen en die met een oneven cijfer achteraan aan de Franstaligen te geven. Of omgekeerd, daar wil ik van af zijn. Hier en daar ging een eenzame stem op om deze cultuurbarbarij aan te klagen. Het is een originele manier om een internationaal vermaarde bibliotheek te halveren, op een manier dat er maar twee kwart van overblijft.

Het Vlaamse Leuven werd door de Franstaligen spottend Louvain-la-Veuve genoemd, Leuven de Weduwe. In tegenstelling met Louvain-la-Neuve, het nieuwe Leuven. Het is dus een woordspeling op een letter verschil.