Paniekaanval

Ademhap

Alles is communicatie in ons vak.

Angst komt veel voor en kan zich op allerlei manieren uiten. Zeker is dat angststoornissen veel voorkomen en veel ellende veroorzaken.

De angst kan zich zeer acuut voordoen onder de vorm van angstcrisissen, waarbij de betrokkene zeer bang wordt, gaat zweten, hartkloppingen krijgt, kortademig wordt en dreigt flauw te vallen. Maat het kan ook om een sluipende langdurige angst gaan, die leidt tot pakweg maagklachten, hoofdpijn etc. Dat loopt dus sterk uiteen.

Depressie

Angst kan voorbijgaan naarmate meer omstandigheden onder controle komen, maar het kan ook gebeuren dat er depressiviteit bijkomt, wat stilaan de overhand in het gevoelsleven gaat nemen.

We spreken dan met een moeilijk woord van anxio-depressief syndroom. Je kunt daar op vele manieren iets aan doen, onder meer door (psycho-)therapie, geneesmiddelen, maatregelen op professioneel of relationeel gebied en ga zo maar even door. Als je het niet meer overziet, kun je altijd hulp vragen. Dat is geen schande, maar juist een moedige stap.

Hulpverlening

Het draait om communicatie, en die begint in ons vak met luisteren.

Wat brengt die persoon uitgerekend vandaag naar ons? De eerste woorden zijn vaak zwanger van betekenis en zetten de ervaren arts vaak op weg, maar als het angstklachten gaat, dan zul je zien dat de persoon vaak met een geheim rondloopt. Het komt dikwijls voor dat mensen aan ons iets vertellen, wat ze verder aan niemand kwijt kunnen.

Als het klikt en alles loopt goed en er ontstaat een vertrouwen, dan komt er vroeg of laat een moment dat het geheim te berde komt. Om ervanaf te geraken is er immers maar een manier: het uit te spreken. Dan is het niet geheim meer, en dan kun je kijken of het inderdaad zo erg is, dat het uitgesproken wordt, tenminste in de juiste omstandigheden en onder het deken van het artsengeheim. Ik zal en mag daar nooit aan iemand iets over zeggen. Dat is de deal. Dat is het spel, zo liggen de kaarten en zo moet het gespeeld worden.

Soms gaat dat zeer snel. Je kunt bijvoorbeeld acute angstaanvallen hebben bij studenten in de examenperiode die sterk afhankelijk zijn van de omgevingsfactoren, en die snel voorbijgaan in een andere omgeving als de druk is weggevallen. Als je daar het eerste bij bent als huisarts kun je vaak met een paar goede raadgevingen al een eind mee komen.

Je kunt ook in de handen vallen van iemand die je meteen een spuit geeft of een kalmeermiddel en dan is het hek soms van de dam. Het heeft met ademhalen te maken, en met het aanvaarden van de eigen limieten. En met het inzetten van de middelen die we hebben om de zaken recht te trekken, als het scheef loopt, wanneer alle limieten overschreden zijn.

Welkom

Daarvoor zijn we daar als huisarts: voor mensen die erachter komen dat alle middelen die ze ze hadden zijn uitgeput en dat het niet meer uit te houden is. Dan is het moment gekomen om de menselijke kant van de geneeskunde in te schakelen, waardoor bijkomende middelen kunnen toegepast worden.

Afbeelding: Petrus en Johannes op weg naar het graf. Eugène Burnand.