6. jul, 2013

Foei!

Slaap- en kalmeermiddelen

Als er nu een middel is dat ik niet kan hebben, dan zijn het de benzodiazepines.

Dit onfraaie woord omvat een reeks kalmeer- en slaapmiddelen die tijdens de jaren tachtig en negentig in grote hoeveelheden zijn voorgeschreven en die een groot aantal nadelen vertonen.

Ze zijn bekend onder verschillende benamingen: van valium tot rohypnol.

Hun stofnaam eindigt meestal op –pam, met de uitzondering van alprazolam dat ik erbij reken. Zo kennen we voornamelijk diazepam (Valium,) bromazepam (Lexotan, Lexomil) flunitrazepam (Rohypnol) lorazepam (Temesta) lormetazepam (Loramet etc) Dat zijn de voornaamste die ik tegenkom in de dagelijkse praktijk.

Groepskenmerken

Alle benzodiazepines vertonen in grote lijnen dezelfde werking. Om met de deur in huis te vallen: deze middelen zijn sterk verslavend. Het gevaar is bijvoorbeeld dat het voorgeschreven wordt om een keer een acute episode te overwinnen, waarbij het inderdaad kan helpen, maar dat het gebruik langer blijft duren dan nodig, met alle gevolgen van dien.

Op het eerste gezicht zijn deze middelen zeer doeltreffend in dat wat ze beloven te doen: snel de angst wegnemen. In een acute fase kan dat zeer nuttig zijn.

De bezwaren gelden voornamelijk bij chronisch, of in andere woorden langdurig gebruik.

Aan de ene kant gaan de voordelen teniet door de gewenning, aan de andere kant stapelen de nadelen zich op door een sluipende depressie, met geheugenstoornissen, concentratieverlies, verminderde libido en een afgenomen vitale levenskracht.

Termen

Met gewenning bedoelen we dat de doeltreffendheid afneemt, zodat de verleiding zich voordoet, steeds grotere hoeveelheden te gaan slikken, alleen maar om hetzelfde effect te bereiken, waardoor de nevenwerkingen steeds toenemen, aangezien daarvoor geen gewenning optreedt.

Je wordt er meer dan een beetje suf van op de lange duur. Bovendien zijn ze moeilijk te stoppen, aangezien de angsten in meervoud terugkomen wanneer je probeert ermee op te houden. Het ontwennen schijnt zeer onaangenaam te zijn, met paniekaanvallen, slapeloosheid, rusteloosheid, en een overweldigende angst, om nog maar dat te noemen.

Wat ik zeker niet mag vergeten te melden, is dat deze middelen soms veel schade aanrichten wanneer ze met alcohol worden ingenomen. Alcohol en benzodiazepines versterken elkaar werking en leiden bij sommige mensen tot een volslagen ontspoord gedrag, met mogelijk geweld of impulsieve daden.

Typisch is dat de gebruiker vroeg of laat in slaap valt en zich vervolgens niets meer kan herinneren. Intussen is het kwaad geschied, waarvan hij of zij dan verbijsterd kennis neemt. Die eigenschap bestempelt deze middelenklasse dan ook tot de ideale rape drug. Iets wat je ongemerkt in iemands drankje kunt doen, waardoor het slachtoffer zo goed als willoos wordt, om een aantal uren in trance door te brengen, en zich vervolgens niets meer van het gebeurde te herinneren.

Besluit

Deze middelen zijn te mijden en doen meer kwaad dan goed. Helaas zijn benzodiazepine-verslaafden vaak zeer moeilijk te behandelen. Ze luisteren niet en hebben alleen het gebruik voor ogen, tenminste in karikaturale gevallen. Voor hetzelfde geld heb je een oma die het al twintig jaar slikt, maar die niemand kwaad doet. Genuanceerd moet je blijven.