Afschuw

Angst en wantrouwen

De waarheid is dat er onder middelengebruikers evenveel variatie bestaat als onder welke andere populatie die je kunt bedenken.

Er zijn overal goeden en slechten te vinden. En de goeden betalen vaak voor de slechten. Het gebruik van illegale middelen roept in de brede samenleving afschuw en angst op. Velen in het publiek komen er alleen maar mee in aanraking door middel van de media, die het liefst berichten over extreme situaties, want dat maakt het programma of het artikel interessanter.

Het aantal middelengebruikers in de gevangenis, om zo voor de vuist weg een indicator te noemen, is schrikbarend hoog. Ik meen ergens zestig procent gelezen te hebben.

Karikatuur

Druggebruik wordt in verband gebracht met criminaliteit en allerlei ziektes. Daar schuilt een deel waarheid in, evenals een groot lijden. Maar het leidt ook tot vooroordelen die niet passen bij elke druggebruiker, en zeker niet op elk moment in zijn of haar leven.

Die vooroordelen leven niet alleen bij het grote publiek, maar ook bij zorgverstrekkers, en met name artsen. Zoals we gisteren zagen worden ze  tijdens de opleiding aangeleerd. Tussen arts en druggebruiker bestaat een bijzonder spanningsveld, bovenop alle maatschappelijke vooroordelen, waarbij de ene iets wil dat de ander kan, maar dikwijls niet wil geven. Juist in die situatie komt het soms tot manipulatie, diefstal of leugens, wat niet wil zeggen dat alle druggebruikers manipulatoren, dieven of leugenaars zijn.

Het toppunt is wel dat de middelengebruikers zelf deze vooroordelen overnemen, waardoor ze behept zijn met een negatief zelfbeeld, dat alleen maar zelfvoorspellend werkt, want als je er van uit gaat dat je een slecht mens bent, waarom zou je nog moeite doen om het goede te doen? Het is immers niet door je best te doen dat je die vooroordelen kunt wegnemen.

Zelfveroordeling

Gisteren, en zo kwam ik op het onderwerp, was er een gebruikende vrouw die dat ten berde bracht. Zij wilde de methadon stoppen, voornamelijk wellicht omdat ze ermee wilde ophouden een gebruiker te zijn. Ik vond dat geen goed idee, al kan ik er wel in komen dat ze ernaar verlangt.

“Gebruikers manipuleren en stelen,” zo zei ze zelf. Ik bracht daar tegen in: “Gebruikers zijn voor mij mensen in moeilijkheden, die lijden.” Ik kan naar beste vermogen proberen iets aan dat lijden te doen, door een gepaste behandeling van het gebruik op zich te verschaffen, voor zover dat mogelijk is, maar ook door alles wat er omheen hangt van geneeskundige verzorging, psychosociale ondersteuning en gezondheidspreventie aan te bieden.

Besluit

We kunnen heel veel voor die mensen doen, maar ze moeten alleen maar naar ons komen. In plaats van allerlei hinderpalen op te werpen, en heel veel voorwaarden te stellen, zouden we de rode loper moeten uitrollen voor degenen die de zorg opzoeken, en hen zo goed mogelijk verzorgen, om tegemoet te komen aan hun lijden, maar ook ten voordele van de hele samenleving.