Vergeestelijking

Kluisters

Hoe komt dat nu dat de Westerse cultuur zo streeft naar onstoffelijkheid, dat de Westerse mens er een beetje naar van wordt?

Je kunt daar natuurlijk van alles in zien, maar ik zie er toch ook nog een invloed van het Christendom in, zoals wij het hebben leren kennen in zijn Latijnse vorm, en zoals het zich voordoet in West-Europa in de landen met een katholieke en/of protestantse cultuur, evenals in zowat heel Amerika.

Die cultuur met zijn Christelijke grondinslag zit diep in onze genen gebakken, ook bij degenen die de kerk hebben verlaten of die er nooit hebben toe behoord, en ook bij al degenen die zich atheïst noemen. Het is met andere woorden niet voldoende al dat geloof af te zweren om aan de invloed ervan te ontkomen.

Als je in deze cultuur geboren, getogen en geschoold bent, dan heb je daar onvermijdelijk een tik van meegekregen.

Programma

We zijn als het ware geprogrammeerd om het lichaam te verafschuwen en de geest te verheerlijken, en dat blijft doorwerken ook in onze geseculariseerde lees ontkerstende tijden. Het is niet zozeer Jezus als wel Paulus van Tarsus die daarvoor verantwoordelijk is. Hij is de ware stichter van de Christelijke godsdienst, mag je wel zeggen. Hij is de man die op weg naar Damascus van zijn paard viel. Het is niet meer goed gekomen, want vervolgens bekeerde hij zich tot het beginnende Christendom, dat hij voordien bestreed.

Hij veranderde zijn naam van Saul in Paulus en profileerde zich niet als Jood maar als Romeins burger, wat in die tijd zoveel was als wereldburger. Oude stropers worden de beste boswachters. Van militair verpopte hij zich tot apostel, een beetje zoals Ignatius van Loyola veel later zou doen.

Paulus was wellicht op persoonlijke gronden, of door de val van zijn paard, een groot voorstander van seksuele onthouding, wat neerkomt op ontkenning van de lichamelijkheid. Dat is de prijs voor de vergeestelijking, die leidt tot bevrijding van de ziel uit haar aardse kluisters, om het eeuwige paradijs te kennen in nabijheid van God, ontdaan van alle aardse materie, massa en zwaartekracht, ontbloot van alle zorgen, lijden en pijn, en in een moeite door verlost van de seksualiteit, en de lichamelijkheid, die gezien wordt als bron van alle ellende.

Besluit

De westerse mens, en zeker de jeugd, leeft in een eeuwig nu, dat ontdaan is van zijn verleden, en in een virtuele realiteit, die los staat van de alledaagse werkelijkheid. Seksuele onthouding is er niet meer bij. Dat is een middel van vergeestelijking dat aan populariteit heeft ingeboet, al steekt het nog geregeld de kop op, bijvoorbeeld in Noord-Amerika.

Het onderwerp is niet uitgeput en ik kom er stellig nog op terug.