Te goed voor deze wereld

Het zijn dikwijls aardige mensen die burnout krijgen.

Ik zou ze de kost niet willen geven, het aantal mensen dat de jongste tijden komt klagen van burnout. Is het een gevolg van de crisis, is het een modefenomeen, of is het een onrustwekkende stijging? Ik weet het niet, maar ik had het er vandaag nog over tijdens een scholingsmiddag voor huisartsen en de collega’s reageerden enthousiast op mijn suggestie van burnout het onderwerp van een volgende ontmoeting te maken, aangezien verschillende aanwezigen de indruk hadden dat het verschijnsel in opmars is.

Ik sta dus niet alleen met mijn bezorgdheid.

Verstouting

Het zijn vaak aardige mensen wie burnout overkomt, omdat de stoute mensen beter van zich af kunnen bijten en dat helpt om grenzen te stellen. Het zijn degenen die overal ja op zeggen en die niemand willen teleurstellen die voor de bijl gaan. Aardig zijn voor anderen is een heel mooie eigenschap, maar het helpt je niet vooruit in de rat race van het moderne leven.

De botte en gevoelloze exemplaren hebben het voordeel. Bot zijn heeft het voordeel dat je geen scrupules voelt, en de gevoelloos pantsert je tegen de teisteringen van het professionele leven.

Daarom geef ik goede mensen met burnout vaak de raad een beetje stouter te zijn, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het is trouwens nooit goed om anderen raad te geven en dat geldt ook voor huisartsen. Er is eens een boekje voor de beroepsgroep uitgegeven in Nederland onder de titel: “Geef nooit raad!”

Fout

Ik zondig daar wel in deze tegen, omdat het nodig is iets te doen aan de schuldgevoelens waar de typische burnout-patiënt mee kampt.

Ze ervaren hun toestand als het gevolg van eigen falen, als een tekortkoming en een krenking van hun waardigheidsgevoel. Dan kan het helpen er de klemtoon op te leggen, dat het geen kwestie is van goed tegen slecht, maar van hard tegen zacht.

Dat iemand te zacht is, komt vaak omdat je opgevoed bent om aardig te zijn en anderen te respecteren. Dat is heel mooi op zich en we mochten willen dat iedereen zo was, dan zou er immers geen probleem zijn. Maar het is niet zo, want er zijn ook stoute mensen die over anderen heen lopen en zich met de ellebogen een weg naar voren banen. Daar slagen ze meestal ook in.

Het effect is nogal weerzinwekkend. De goeden worden in de gracht gereden door de slechten

Besluit

Als je met burnout bij de huisarts zit, is dat niet jouw schuld, in de zin dat je iets fouts zou gedaan hebben. Nee je moet juist iets fout gaan doen om het recht te krijgen: stouter zijn.

Je bent in je toestand gekomen, omdat je te braaf bent. Het zijn niet de botte en gevoellozen die bij de huisarts terecht komen, maar juist de gevoelige en voorkomende persoonlijkheden.