10. apr, 2013

Obit

Maggy

Barones Margaret Thatcher is overleden.

Voor mensen van mijn generatie is dat groot nieuws, omdat ze als geen ander de jaren tachtig heeft mee bepaald. Dat zijn nu net de jaren dat ik als jong volwassene de meeste pret beleefde. Mijn persoonlijke hoogtepunt is wellicht het jaar 1986 in die mate dat ik er een project heb aan gewijd waarvan een sneak preview te vinden is onder Dirk van Babylon.

De jaren tachtig dat was Margaret Thatcher, Ronald Reagan, de Poolse Paus Johannes Paulus II. De rechtse trojka die het Oostblok in de gracht zou rijden, en de Westerse economie verwoesten. Het einde van de geschiedenis werd afgekondigd.

Verschijning

Het was een dame naar wie je keek, al was het in mijn ogen toch geen mooie vrouw. Om het zacht uit te drukken.

Zij maakte zonder uitzondering een onuitwisbare indruk als ze op het scherm kwam, al was het in wezen niet meer dan een stevige tante met een karbies. Ze trok zich  niets aan, dat mag je wel zeggen, en ze ging onverdroten en onverzettelijk voor de zaak die ze zich tot doel had gesteld. Iedereen moest wijken. Uitgekookt en hardnekkig. Fantastisch en geweldig.

Dat allemaal misschien, maar de zaak waar ze voor stond was meer dan eens misselijk makend. Ze kraakte de stakingen en fnuikte de vakbonden en vernietigde het maatschappelijk model dat daar in het was opgebouwd. Britain werd weer great, maar dan wel op een sociaal kerkhof.

Ze maakten de rijken een behoorlijk stuk rijker en de armen nog wat armer. Dat deed ook Ronald Reagan aan de overzijde van de plas. Die twee konden het samen heel goed vinden. Twee rechterhanden op een buik. Intussen kwam het tot onwaarschijnlijke winsten op de beurs, en je kreeg een uitbarsting van het casinokapitalisme in de jaren negentig nog meer zou ontaarden. Het krediet werd heel duur en er ontstond een rentesneeuwbal in België.

Terugblik

De crisis van de jaren tachtig, waar Thatcher mede de architect van was, biedt een aantal  verklaringen voor de crisis van de voorbije jaren van 2007 tot nu. Het onverantwoordelijke bankieren, in vrijheid, blijheid. De winst voor alles. Vrijheid voor allen die hebben en geen enkele belangstelling voor degenen die niets hebben.

Besluit

Margaret Thatcher kan ik in hoge mate bewonderen, want zij was een zeer uitzonderlijke persoonlijkheid met een onuitputtelijke werkkracht, maar niet liefhebben, want ze staat voor egoïsme en inhaligheid. Goed georganiseerd en met geen enkele consideratie voor de tegenstander.

De echte held van die jaren was Mikhail Gorbatsjov. En Nelson Mandela die nog in de gevangenis zat. Dat zijn mensen die ik liefheb en bewonder.

Op de foto: een zeldzaam moment van tederheid in haar ijzeren leven.