Het verhaal

De vertelling

Je kunt iemand iets zeggen, en dat kun je herhaaldelijk doen, maar je kunt in principe maar een keer iemand iets vertellen.

De literatuur is gestoeld op de behoefte die we hebben om elkaar nieuws te vertellen en het is de basis van de beschaving, dat we onze kennis met elkaar kunnen delen. Dat delen gebeurt hoofdzakelijk door toedoen van het vertellen.

Vertellen veronderstelt dat er een verteller is en een nemer: een luisteraar, of een lezer, of toch iets of iemand dat of die het vertelde opneemt, verwerkt, en eventueel erop reageert. Laten we daar de term “publiek” voor gebruiken.

Nieuws

Verondersteld mag worden dat de verteller iets weet wat het publiek niet weet. Anders is het nieuwe eraf en is de belangstelling gauw verdwenen. Dat is wat ik hier op de website de hele tijd zit te doen: proberen dingen te vinden waarvan ik hoop dat jullie, mijn publiek, het gevoel krijgen dat je het nog niet wist.

Maar er is meer. Al doende hoop je natuurlijk dat al dat vertelde te samen een vertelling wordt, meer nog, een verhaal. Dat er met andere woorden een samenhang in zit, een innerlijke consistentie, die maakt dat het leuk blijft en dat het blijft kloppen. Ik denk dat ik in mijn leven als lezer altijd gewoon op zoek ben gegaan naar schrijvers die een verhaal konden vertellen, en dan liefst een verhaal waar je wat aan hebt.

Verhalen

Dat is af te meten aan de mate waarin het verhaal van invloed is op je persoonlijke leven, of er bijvoorbeeld dingen zijn die je beter gaat begrijpen, of die je anders gaat doen dankzij en omwille van datgene wat je gehoord of gelezen hebt. Of het kan om een film gaan, wat meestal ook een verhaal is.

De films die je bijblijven zijn degene die iets met jou hebben gedaan en die van invloed zijn geweest op je leven en de keuzes die je maakt. Dat geldt dus voor verhalen in het algemeen. Het kan een persoon zijn die je leven diepgaand beïnvloedt en daar schuilt altijd een verhaal in.

Kiezen

Hoe je tot die keuzes komt, dat is grotendeels instinctief bepaald, maar je kunt jezelf wel een bepaalde richting in sturen, door bijvoorbeeld te kiezen voor betrouwbare bronnen, en daarover gaan we eens een aparte boom opzetten, want vroeg of laat rijst immers de vraag of de verteller de waarheid vertelt.