Te ziek om te werken

Of ziek van het werk

Volgens een bericht in de medische pers is het voorbije jaar een recordjaar geworden inzake ziekteverzuim. Het betreft voornamelijk het langdurige ziekteverzuim en het verschijnsel treft grote bedrijven meer dan kmo’s.

Veel van de groei in het langdurig ziekteverzuim is te wijten aan psychische problemen van verschillende aard, onder meer door toedoen van slechte verhoudingen op het werk. Het heeft veel met werkdruk te maken. Gezien de duurte van de lonen in ons land, zijn we verplicht uiterst productief te zijn, om het nadeel te compenseren.

De druk wordt zo groot dat de werknemers beginnen te kraken, en dat komt aan het licht wanneer hun draagkracht vermindert omdat ze ouder worden, omdat ze af te rekenen krijgen met privé problemen zoals zorgsituaties, of als er conflicten bij komen.

Verstarring

Onze wetgeving ter zake is vrij strikt en star, en leidt vaak tot een vaak voorkomende patsituatie.

Wanneer de werknemer en de werkgever niet meer met elkaar overweg kunnen, omdat de druk te groot geworden of de conflicten onbeheersbaar zijn geworden, dan ziet de werknemer zich gedwongen zijn of haar toevlucht in de geneeskunde te  zoeken. Je wordt ziek van je werk en je moet naar huisarts.

Je kunt dat immers niet blijven uithouden, om je elke dag met lood in de schoenen naar het werk te slepen zoals ik gisteren al aantoonde. Je komt dus bij de arts terecht die vaststelt dat je niet meer kunt werken, en die in ons stelsel dan een periode van werkonbekwaamheid voorschrijft.

In het geval van een bediende betekent dit, dat je nog exact een maand lang je loon krijgt doorbetaald. Dat heet het gewaarborgd loon in vakjargon. De werkgever draagt deze last helemaal zelf, en de ziekteverzekering komt daar niet in tussen.

Ziekteverzekering

Dat verandert als de maand verstreken is en de werkonbekwaamheid blijft duren. De patroon houdt op te betalen, en de ziekteverzekering neemt over, en betaalt een bedrag uit dat gevoelig lager ligt dan het salaris. Ik dacht iets van een 80 procent maar ik kan me vergissen. Dat is een heel goed stelsel in de mate dat het mensen in staat stelt hun rekeningen te blijven betalen als ze door ziekte niet in staat zijn met werken hun kost te verdienen. We mogen er dan ook trots op zijn dat we een beschaafd land zijn dat zich een dergelijk sociaal beleid kan veroorloven.

De vraag is alleen hoe lang nog, maar op die vraag ga ik even niet in, want het zou ons te ver voeren.

Pat

Wat je nu vaak ziet gebeuren is dat de werknemer zich vast rijdt in dat ziektestatuut, en dat is een fout van het systeem naar mijn inschatting.

De bediende kan niet terug naar zijn of haar werk, wegens ziekte. De werkgever kan, wil of mag de bediende niet ontslaan, want dan is hij een verbrekingsvergoeding verschuldigd. Bovendien is de bediende door zijn ziektestatuut beschermd tegen ontslag.

Waarom neemt de bediende dan niet zelf ontslag? Wel dat kan of mag hij of zij niet omdat je in dit land niet het recht hebt tot de conclusie te komen dat je een job moet laten staan, om wat voor reden dan ook, ziekte of wat anders.

Een werknemer mag namelijk niet vrijwillig weggaan, want dan verliest hij of zij, zijn of haar rechten op een uitkering. Dat kun je alleen maar doen als je nieuw werk zou hebben gevonden, wat moeilijk is zo lang je in de lappenmand ligt.

Afbeelding: Antoine-Jean Gros: Hercules en Diomedes