29. jan, 2013

Slaaptekort

Doorwaakte nachten

Als er nu een ding is dat in onze tijd schaars wordt, is het wel de slaap.

Zeker bij jongeren is er volgens studies een uur van de slaap verdwenen de afgelopen tien jaar. De grote boosdoener zijn alle elektronische speeltjes waarmee we ons omgeven, televisie, computer, mobieltje en gameconsoles.

De jeugd komt ter wereld in een omgeving waar dat allemaal al voorhanden is, en ze stellen zich er geen vragen bij als er elk jaar onder de kerstboom het laatste snufje ligt. De elektronica eist veel aandacht op en dat gaat deels ten koste van de slaap.

Niet alleen dat er zo veel tijd in kruipt, maar vooral ook dat we constant overvoerd en overspoeld zijn door informatie, zodat we moeilijk in slaap vallen.

Verwerking

Het menselijke brein kan niet constant informatie blijven opnemen, maar heeft ook periodes nodig elke dag waar enige rust intreedt zodat de opgenomen informatie verwerkt kan worden. Wat dat betreft lijkt het een beetje op de koe die herkauwt. Een groot deel van die verwerking gebeurt tijdens de slaap en het uur dat eraan vooraf gaat.

Ik geef alle ouders dan ook de raad om alle apparaten behalve de televisie uit te schakelen na acht of negen uur ’s avonds. Je hebt minstens toch een uur nodig om tot rust te komen, en liefst meer vooraleer het bed op te zoeken.

Gewonnen tijd

Onbewust beschouwen velen de slaap als verloren tijd. Het is de tijd in het etmaal dat je niets verricht. De verleiding is soms dan ook groot te proberen die zogenaamd verloren tijd te beperken door de slaap in te korten.

Dat pakt altijd verkeerd uit. We worden chagrijnig als we te weinig slapen: prikkelbaar tot agressief, achterdochtig en argwanend. Zeker bij studenten leeft vaak de overtuiging dat het noodzakelijk is de hele nacht op te zitten om dan een groot deel van de leerstof proberen op te nemen.

De student wordt moe, raakt uit zijn ritme en tijdens het examen beschikt hij of zij niet over al zijn vermogens. Er komt ook vaker black-out voor tijdens het examen, een fenomeen waarbij de student niets meer weet of kan en helemaal dichtklapt.

De slaap is hier alweer juist nodig om de opgenomen informatie op een rijtje te krijgen. Het is dan geen verloren maar gewonnen tijd.