Verlichting

Meditatie is een weldaad op zich en hoeft geen andere doelen te dienen, maar je ziet toch vaak dat het ergens voor gebruikt wordt. Bijvoorbeeld om dichter bij het onzegbare te komen, bij God wellicht of bij ‘Iets.’ Het fenomeen is gekend in alle godsdiensten en wordt in eenvoudige maatschappijen vaak via godsdienstige kanalen overgeleverd.

Meditatie kan evengoed helpen, buiten de religieuze context, om dichter bij de persoonlijke ‘verlichting’ te komen. Dit is veel minder beladen en laat meer ruimte voor onbelemmerde en ongestuurde zelfontplooiing.

Met ‘verlichting’ bedoelen we een toestand van serene harmonie veroorzaakt door inzicht in de eigen natuur. Een beetje zoals ‘Satori’ in het Zen boeddhisme, al is dat weer iets godsdienstachtig, dus het is niet beperkend bedoeld.

Valkuil

De wikipedia omschrijft het begrip als volgt:

Satori (Japans) betekent begrijpen. Het is de ervaring van kensho, het zien van de eigen ware aard, een essentiële stap op het pad naar het Boeddhaschap in het zenboeddhisme. Satori is een van de boeddhistische begrippen die in het Westen vaak onjuist wordt vertaald als verlichting. Satori is in principe een belangrijke stap naar de verlichting, ook wel eens "verlicht moment" genoemd. Omdat een satori zo helder en verhelderend kan zijn wordt het ook gezien als een valkuil, juist omdat de leerling het vermoeden heeft de verlichting reeds bereikt te hebben.

Levensdoel

Ik meen dat het een legitiem levensdoel kan zijn naar persoonlijke verlichting te streven. Het kan daarbij geen kwaad een traditie te volgen die daar wat over te zeggen heeft, als het maar vrijblijvend is en als het maar geen sekte wordt. Want dit moet er toch ook bij gezegd worden, dat meditatie en andere psychologische technieken ook te vinden zijn in het arsenaal van sommige minder frisse godsdienstige bewegingen.

Anderzijds kun je toch behoefte hebben aan ijkpunt, een bron van buiten, met wie je samen kunt kijken of je er inderdaad wel op vooruitgaat.