12. jan, 2013

Lezing

Het rijk der letteren

De literatuur geeft het antwoord op vele vragen maar niet op alle. Voor die gevallen waar de gepubliceerde wetenschap geen raad mee weet, kan het nuttig zijn meer onderzoek te doen. Elk nieuw onderzoek begint met een ondervraging van de bekende literatuur, omdat je anders nooit weet of je niet iets onderzoekt dat al onderzocht is.

De wetenschappelijke benadering van de realiteit is verankerd en gegrondvest in de literatuur, die vertrek- en eindpunt is van elke stap vooruit. Je start met de literatuurondervraging en je publiceert eindelijk misschien ooit iets.

Vooruitgang

Als er vragen zijn waar de literatuur geen antwoord op biedt, is het tijd voor nieuw onderzoek. Dat is de geest die gezorgd heeft voor zoveel materiële vooruitgang en de toenemende levensverwachting van de voorbije verbazende vijftig jaar.

Alleen wat gepubliceerd is, bestaat. In principe is de toegankelijkheid tot de literatuur zeer groot dankzij moderne hulpmiddelen en met name het internet. Je hoeft niet meer de deur uit om naar een wetenschappelijke bibliotheek te gaan. Het komt allemaal via een telefoonlijn op het scherm van je computer terecht.

De wetenschappelijke vooruitgang ent zich op elke cultuur en past zich aan elk land aan. Iedereen kan zich ervan bedienen naar eigen goeddunken en vermogen. Het is des te meer van belang dat de literatuur, en het onderzoek, vrij en openbaar zijn, en niet afhankelijk van welke macht dan ook.

Vrij en onafhankelijk

Dat geldt trouwens ook voor het ontsluitingsmechanisme dat we voor die literatuurraadpleging gebruiken, voornamelijk gebaseerd op internet zoekmachines. Als die niet vrij en onafhankelijk zijn, is het gevaar groot dat de zoekresultaten gestuurd worden, wat de wetenschappelijke realiteitservaring kan vertekenen.

Bovenal moet altijd en overal gelden dat elke literatuur staat of valt met de kritische lezing in hoofde van de lezer. We moeten ook in staat zijn echt van vals te onderscheiden. Dat is niet zo eenvoudig als het lijkt.