Godsdienst

Een zaak van openbare orde

In de meeste landen maakt de godsdienst op historische gronden deel uit van de openbare orde, maar in onze westerse samenleving is die invloed veel minder geworden en dat in zowat alle betrokken landen tegelijk.

Ik kan me de tijd nog goed herinneren dat de r.k. kerk oppermachtig was in Vlaanderen. Ik maakte deel van die wereld die ik aantrof om met Wittgenstein te spreken. De taal, de wetgeving, de zorg, de zeden, het voedselpatroon, het is allemaal doordesemd door de godsdienstgeschiedenis. Ik heb dat elders al uitgelegd.

Gestage evolutie

We zijn nu geëvolueerd naar een situatie waarin elk ontwikkeld land onderdak biedt aan verschillende godsdiensten. Voor zover die grote aantallen mensen op de been kunnen brengen is het wel degelijk een zaak van openbare orde om daar een wetgevend kader omheen te scheppen.

Dat is wat ook is gebeurd. Elk land heeft wel een manier gevonden om daar iets mee te doen. De beste manier is nog dat iedereen zijn ding kan doen zonder de anderen te willen overheersen. De geloofsvrijheid is net als de vrijheid van meningsuiting een hoeksteen van onze open maatschappij.

Onderricht

Het strijdgebied bij uitstek, als het om godsdienst in de openbare orde gaat, is van oudsher het onderwijs geweest. We kennen in ons land een gemengd systeem waar het (zogeheten) vrij onderwijs  naast het openbaar onderricht bestaat. Dat is ook goed. Persoonlijk ben ik een puur product van het vrij, lees katholiek onderwijs. Zowel de lagere school, als het college en de universiteit heb ik uitsluitend confessionele scholen bezocht, om het lelijke woord eens te gebruiken.

Ik denk dat het onderwijs er minstens even goed was als ergens anders. Je bent er toch door gevormd en er komt natuurlijk ook een hoop indoctrinatie bekijken. Dat is trouwens niet moeilijk want het hele kerkritueel dat zich gedurende het jaar ontwikkelt is een lange en jaarlijks herhaalde indoctrinatie.

Daarbovenop werd ik in de collegejaren ook nog eens ondergedompeld in de Jezuïeten. Ignatius van Loyola, de grondlegger van de orde, was een grootmeester in de indoctrinatie.