Omgaan met God

Een bedreigd privilege?

De voorbije dagen heb ik proberen uit te leggen dat ik niet veel geloof, maar wel een en ander aanvaard omtrent God.

Ik aanvaard het Goddelijke als een nuttige fictie, die in ons in staat stelt de geschiedenis beter te begrijpen, een moreel standpunt in te nemen, en om te gaan met mensen van allerlei pluimage in godsdienstige termen. Met name in de zorg komen we wel eens in situaties waarbij het Godsbegrip tussenkomt, bijvoorbeeld in de omgang met het lijden en de dood. Op zulke ogenblikken ga je niet beginnen het Godsbegrip van de betrokkene in vraag te stellen.

Dat ik God aanvaard betekent dus niet dat ik geloof in al die verhalen die erover worden verteld, maar ik kan er wel een eind in meegaan als mensen daarover beginnen, of in hun dagelijks leven op God gericht staan.

Geloven om te begrijpen

Credo ut intelligam zegt Augustinus van Hippo, ik geloof om te kunnen begrijpen. Het heeft geen nut te zoeken naar wetenschappelijke bewijzen voor iets dat per definitie boven de natuur staat en er niet door bepaald is.Iedereen mag daar het zijn of het hare van vertellen.

Hoe dan ook beantwoordt religie aan een diepgewortelde menselijke behoefte aan het mysterie dat aantrekt en bang maakt. Ik denk dat het nooit uitgeroeid zal worden en dat het ook nergens voor nodig is dat te willen bestrijden.

Hoe dan ook is onze cultuur snel ontkerstend de afgelopen vijftig jaren, en we komen stilaan in een sfeer terecht waar godsdienstigheid met een scheef oog wordt bekeken. Allerlei religieuze symbolen worden uit het zicht geweerd. Met name de Islam, maar ook de katholieke kerk, zij het om zeer verschillende redenen, worden verguisd en in een kwaad daglicht gesteld. Ik vind dat zeer spijtig en ik pleit voor een maatschappij waar alle gezindheden naast elkaar kunnen leven, zonder dat er een overheerst, ook niet de atheïstische tendens.

Atheïsme

Onze West-Europese samenleving is wellicht de eerste in de geschiedenis die er in slaagt hier en daar een ruimte te scheppen waar het atheïsme kan gedijen. De lekenstaat of op zijn Frans ‘la laïcité’ is daar een goed voorbeeld van. In het verleden is er moeilijk een samenleving te vinden die niet op een of andere manier doordesemd  is door Godsdienst.

Elke cultuur heeft daar oplossingen voor gezocht en gevonden.