24. dec, 2012

Zingeving

Kerk in puin

Naar aanleiding van onze serie over God, godsdienst en de kerk, schrijft Willy het volgende: “Ik ervaar dat velen van jouw en mijn generatie je analyse van kerk en godsdienst delen. Met de kerk hebben we komaf gemaakt en we missen er niet veel aan. Met verdere zingeving ligt het anders. Het grote probleem is dat we het moeten doen met zeer beperkte zintuigen en een verstand waarvan we stellen dat het het beste is onder de beesten. Alles bij mekaar heel pover. Natuurlijk is er veel dat we niet kennen en nog niet kunnen waarnemen.”

Ik kan me daar goed in vinden. Alleen zou ik er nog aan toevoegen dat er in de eeuwenoude geschiedenis van de openbaringsgodsdiensten nog altijd een en ander te vinden is dat ook vandaag nog aanspreekt, en dat ons kan helpen in onze zoektocht naar zingeving, met antwoorden op vragen als: ‘Hoe maak mijn bestaan zinvol, en dientengevolge moreel draaglijk?’

Erfgoed

We hebben daar een uitgestrekt erfgoed dat we te weinig ontginnen, omdat de kerk in opspraak is gekomen, maar het gaat om een erfgoed dat de kerk niet toebehoort en dat van iedereen is. Er is geen reden om daar naar hartenlust uit te putten, om er inspiratie in te vinden voor het leven van vandaag.

De “Wetenschap kan geen bewijs leveren van een godsbestaan, ook niet van het niet bestaan,” aldus nog Willy. “Dat er andere spectaculaire dingen nog te ontdekken vallen ligt in de lijn der verwachting..Eenieder is vrij in zijn godsgeloof of niet-geloof. Als we toch het juiste antwoord niet zullen weten , kan het ophouden met zoeken rust in de tent brengen. Ondertussen moeten we het stellen met de drang om te overleven en de neiging om het goed te doen.”

Eerst de plicht, dan het vermaak

Ik denk dat mijn vader met die vraag naar de zingeving wel blijf wist. “Je plicht doen en niet zeuren.” Je plaats innemen in de maatschappij, en in de kerk, die daar vroeger overal in aanwezig was, en de vragen waren opgelost.

Het failliet van de kerk brengt mee dat deze houding voor ons vandaag niet meer voldoet. Wat voor de vorige generatie voor zich sprak, is nu problematisch geworden, nu de kerk als morele autoriteit faalt, en de klerken ons in de steek laten.

Het geldt wellicht niet voor alle kerken en overal, maar voor die van ons en hier is het toch een grote puinhoop. Zeker wat de katholieke kerk betreft. Mijn vader maakte altijd een onderscheid (ik had het er al over) tussen het geloof en de bedienaren, maar voor ons tast het verraad van de klerken het geloof zelf aan.

Dat leidt ertoe dat we al het waardevolle dat daar ligt, verwaarlozen, en dat we er de vruchten niet meer kunnen van plukken. Dat vind ik spijtig, en daarom heb ik het er ook zo vaak over.