Omgaan met achteruitgang

Ik zie in de praktijk veel mensen die er ineens achter komen dat ze het met een stuk minder zullen moeten gaan doen dan wat ze hadden voorzien en verwacht, bijvoorbeeld als ze hun job kwijt zijn of van een ziekenfondsuitkering moeten gaan leven.

Ik geef dan wel eens de raad niet bij de pakken te blijven zitten, maar je gewoon anders te gaan organiseren, zodat het inkomensverlies voor een deel wordt uitgevlakt.

Meestal zul je zien dat je ineens veel meer tijd hebt om aan jezelf te besteden, en daar moet je goed gebruik van maken. Die tijd moet je goed indelen, om niet in te dommelen of weg te zakken in het beroemde zwarte gat.

En je krijgt tijd om eens je budgetten uit te rekenen, om te kijken waar het geld naartoe gaat. Dat kan soms zeer leerzaam zijn.

Vrije geest

Ik heb het hier voornamelijk over mensen van een zekere leeftijd die een tijdje een zekere levenstrant gewoon zijn geweest, waar dan ineens een breuk in komt. Ik zie dat redelijk vaak.

Er op achteruit gaan werkt deprimerend, maar het kan ook de geest bevrijden, het is maar zoals je het bekijkt. Ik moet dan onwillekeurig denken aan die beroemde bladzijden van Leo Tolstoj in Oorlog en Vrede, wanneer Pierre als Rus in Franse krijgsgevangenschap in een kamp opgesloten, erachter komt dat de geest vrij is, ook al is het lichaam van zijn vrijheid beroofd.

Als er praktische of lichamelijke beperkingen optreden, krijgen wij een kans te laten zien waartoe de geest in staat is.

Niet zielig, zuinig of zanikend worden, maar proberen manieren te vinden om voor weinig geld die dingen te gaan doen die je altijd had willen doen.

Perspectief

Op een of andere manier moet je nieuwe perspectieven scheppen, aangezien een bijzonder perspectief is weggevallen.

Mensen vinden het doorgaans moeilijk om zonder perspectief te leven. Bij gebrek aan bewijs voor de zin van het bestaan vormt een aantrekkelijk toekomstperspectief een bijzonder doeltreffende drijfkracht die je in staat stelt allerlei moeilijkheden te overwinnen en tegenslagen op de koop toe te nemen.

Het beste werkt als het perspectief meteen een uitdaging inhoudt. De kunst is het doel zo te kiezen dat het voldoende veraf ligt om het uiterste van onze vermogens te eisen, maar niet zo ver dat we per definitie moeten falen.

In noodgevallen

Dan maar naar de Aldi, maar dan wel met een fatsoenlijke boodschappentas waar de naam van dit distributiebedrijf niet op staat.

We moeten in alle omstandigheden onze waardigheid behouden. De waardigheid die samen gaat met het er na houden van een vrije geest, want die vindt altijd mogelijkheden tot zelfontplooiiing.