Piaget

Vandaag verbeterde ik een tekst over de invloed van de omgeving op de ontwikkeling van kleine kinderen en dan kun je moeilijk om het werk van Jean Piaget omheen.

Centraal staat het idee dat het kind vertrekt met een potentieel aan ontwikkelingsmogelijkheden dat het kan realiseren naarmate de omgeving kansen biedt en risico’s ver houdt.

Tijdens de zwangerschap grijpt vooral in het tweede trimester, van drie tot zes maanden, de rijping van de hersencellen van de toekomstige baby plaats. Net tijdens die periode zijn de hersenen het gevoeligst voor toxische invloeden zoals in het geval van foetaal alcoholsyndroom.

Hersenontwikkeling

Hetzelfde idee komt terug als het kind een peuter of een kleuter is geworden. De hersenen kennen dan een nieuwe periode van intense ontwikkelingen. Niet dat er nog cellen bijkomen, maar het gaat nu om het aantal knooppunten tussen die cellen, de synapsen.

Die ontwikkeling van de hersencapaciteiten zal het beste lukken als er in die periode voldoende voedsel, rust en stimulatie voorhanden is.

Het resultaat, namelijk wat er van dat kind worden zal, hangt af van een ingewikkelde wisselwerking tussen wat er in je chromosomen neergeschreven is, en de kansen die je krijgt om je te ontwikkelen.

De chromosomen die we hebben, kunnen we niet uitwisselen. We hebben de helft van papa en de helft van mama gekregen en daar moeten we het hele leven mee doen. Dat zijn de kaarten waar je mee start, maar dan moet het spel nog gespeeld worden.

Invloed van het milieu

En dan hangt het grotendeels af van de kwaliteit van het milieu waarin dat kind opgroeit. De invloed van sociale klasse is heel groot. Het niveau van opleiding van de moeder is doorslaggevend, samen met het gezinsinkomen, de gezinssamenstelling en de kwaliteit van de woning. Eenoudergezinnen hebben vaak een laag inkomen en de kinderen in die situatie krijgen dikwijls minder kansen.

Die chromosomen kun je niet veranderen maar de omgeving wel. Grosso modo zal een gunstig milieu er voor de meeste kinderen hetzelfde uitzien, maar als er een of ander probleem rijst op basis van de erfelijkheid kan het zijn dat er aan de omgeving meer specifieke eisen gesteld moeten worden.

Jean Piaget (Neuchâtel, 9 augustus 1896 - Genève, 16 september 1980) was een Zwitsers psycholoog die de cognitieve psychologische ontwikkeling van kinderen bestudeerde.

Bron Wikipedia