Boekenbeurs

Oktober is voorbij en het is weer  Boekenbeurs en het is weer Allerheiligen.

Ik heb daar herinneringen aan van donkere dagen. Het begin van de psychologische winter, nog verergerd door het winteruur dat de laatste zondag van oktober verspringt, wat we nu weer net achter de rug hebben.

Ik haat dat winteruur moet ik zeggen en ik ben honderd procent voorstander van de afschaffing van dat malle gedoe dat elk jaar weer op de zenuwen werkt en de melancholie van de herfst nog versterkt. Altijd zijn er weer mensen die verrast worden of die uit hun ritme raken.

In deze sfeer maken tienduizenden mensen zich op om een van de komende elf dagen de boekenbeurs in Antwerpen te bezoeken. Einde jaren tachtig was ik daar ook telkens van de partij toen ik nog wat betekende in de literaire wereld. Je kwam er heel schrijvend en lezend Vlaanderen tegen en nu is dat blijkbaar nog zo.

Er is intussen een stille metamorfose opgetreden. In mijn leven van vandaag stelt het boek niet veel meer voor. Ik lees er geen vijf op een jaar meer, daar waar ik er vroeger vijftig verslond. En ook wat schrijven betreft, gaat alle aandacht naar het beeldscherm.

Ik kan me volledig uitleven in de vluchtige vorm van de dagelijikse column in het dagboek en af en toe eens een bijzondere bijdrage zoals in het geval van Myriam Gommers deze week. Met als grote voordeel dat je op die manier het hele productieproces zelf beheert en bestuurt, zonder afhankelijik te zijn van redactrices en nacalculaties.

Als romanschrijver had je af te rekenen met je uitgever. Je moest er een vinden om te beginnen en toen hij er een keer was kon je niet veranderen. Die had dus heel wat te zeggen. En op een bepaald ogenblik kon hij ook zeggen dat hij het niet meer deed, dat uitgeven van je boeken.

Ik heb een rij mensen gekend die de post van elkaar overnamen tot ik uiteindelijk uit het peloton verdween. Ik kan van mezelf niet meer vergen dat ik een jaar of wat dag en nacht op een roman zit te ploeteren, zonder enige feedback of interactie, om dan op een goede dag het te moeten voorleggen en te wachten of ze het gaan uitgeven of niet.

Nu met de website hoef ik aan niemand rekenschap af te leggen. Het was anderzijds toch wel soms plezierig omdat je wel eens rare mensen tegenkwam. Natuurlijk waren er ook altijd dezelfde figuren. Jef Geraerts was bijvoorbeeld een onmisbaar onderdeel van elke boekenbeurs.

Nu zijn het vooral kookboeken en doeboeken die het goed doen op de beurs, zo verneem ik van de televisie. Het is een industrie geworden, terwijl het in die tijd toch ook nog een ambacht was, toch in Vlaanderen. Dat kon natuurlijk niet blijven duren.

Op de foto: Portret van de kunstenaar als jonge man