18. jul, 2012

Kardinaal Alberoni (1664-1752)

Blijkbaar is er nog geen artikel aan kardinaal Alberoni gewijd in de Nederlandse wikipedia, dus vertaal ik hier vrij uit het Engels een kostelijke anekdote, die we danken aan de immer puntige hertog de Saint-Simon.

In het begin van de achttiende eeuw brak in Europa een oorlog uit omtrent wat heet de Spaanse successie. Het komt er op neer dat Lodewijk XIV de Spaanse erfopvolging naar zich toehaalde. "Sire, il n'y a plus les Pyrénées."

Goed het was een Europese oorlog van formaat. Alberoni, van bescheiden komaf, heeft zich een weg omhoog gelikt mag je wel zeggen. Hij moet zeker gestudeerd hebben, werd priester, werkte zich in de gunst van de hertog van Parma, die hem op een gegeven ogenblik als gezant naar de Franse bevelhebber stuurt.

Zo ontmoet hij, door toedoen van de oorlog, Louis-Joseph, hertog de Vendôme, die bevelhebber was van de Franse legers in Italië. Opmerkelijk is het wel, dat een priester met geen enkele referentie werd uitgestuurd om Parma te vertegenwoordigen bij de militaire macht.

Dat had een reden. Hertog de Vendôme stond bekend om zijn grove humor. De vorige gezant, de bisschop van Parma, was met slaande deuren weer huiswaarts gekeerd, nadat de hertog voor de neus van de bisschop zijn gat had afgeveegd.

Het is de immer stekelige hertog de Saint-Simon, in zijn lezenswaardige memoires, die vertelt dat Alberoni zich in de gunst van de Franse bevelhebber wist te vleien, doordat hij, op dezelfde manier ontvangen als zijn voorganger, elegant de billen van de militair kuste en daarbij uitriep: "O culo di angelo!". O, de kont van een engel.

Hertog de Vendôme kon de grap wel waarderen en dit was het begin van een brilliante internationale carrière. Toen de Franse legers naar huis keerden, in 1706 vergezelde Alberoni de hertog naar Parijs, waar hij in het gevlij van Lodewijk XIV wist te komen.

Zo heeft hij zich van gat naar gat omhooggelikt. Hij moet bijzonder intelligent en charmant zijn geweest, en bereid elke dienst te verrichten of elke vernedering te ondergaan. Zo schopte hij het tot eerste minister van Spanje in de jaren 1715-1719.