Depressie

Er is in de praktijk een duidelijk verband tussen chronische pijn en depressie vast te stellen. Iemand die elke dag pijn heeft, wordt depressief in bijna alle gevallen. Iemand die depressief is voelt zijn pijn van welke oorsprong ook, sterker aan. Het leidt tot een vicieuze cirkel, waar je , vanuit het medische standpunt, soms alleen uit kan komen door een goede pijnbestrijding met een gepaste behandeling van de depressie te combineren.

Daar houdt het natuurlijk niet bij op. De betrokken persoon moet immers ook zelf heel wat doen. In het geval van een chronische ziekte zoals multiple sclerose, wordt de depressiviteit nog in de hand gewerkt door het verlies aan autonomie, en andere vormen van verlies: minder inkomen, aantrekkelijkheid, seksleven, gezinsuitbreiding etc. Je kampt elke dag met een vijand die het huis niet meer wil verlaten. Het kan leiden tot een gevoel van uitzichtloosheid en het wegvallen van elk toekomstperspectief.

Gevoelens van depressiviteit zal je dan altijd wel tegenkomen, en dat hoort ook bij de verwerking. Het heeft geen zin bij elke neerslachtige vlaag meteen naar pillen te grijpen. Van depressie spreken we pas als de depressiviteit zodanig overheerst dat het een blijvende toestand wordt. Dan kan een behandeling met de gepaste medicijnen wel zin hebben, ook als de depressie secundair is, en het gevolg van een ernstige ziekte die op zichzelf niet te genezen is.

Het enige wat je kunt doen is proberen er het beste van te maken, zo mogelijk gesteund door een begripvolle omgeving. We hadden het in onze discussiekring onlangs over een familie die dat voorbeeldig doet. Iedereen springt in waar hij kan, en de patiënt kan zich concentreren op datgene wat hij of zij kan. Laat hem of haar vooral nog alles doen wat ze zelf kunnen. Het netwerk dat rond de patiënt aanwezig is, zet alle zeilen bij, om steun te bieden bij elke tegenslag.

Dat is de spirit. Proberen uit elke dag te halen wat er in zit, zonder veel naar het bredere plaatje te kijken. Als het lukt, zal je zien dat het lijden na verloop van tijd de persoonlijke ontwikkeling niet in de weg staat, maar juist nieuwe sporen opent naar geestelijke groei en rijping. De pijn en het verlies hebben een louterende werking, die van ons vreemd genoeg betere mensen kan maken, in termen van zelfinzicht en aanvaarding van de tekortkomingen van de anderen.