Inzicht

Een wereld waarin iedereen zich vrij kan ontplooien, zonder het slachtoffer van dwang of geweld te worden, dat is wat wij dromen, maar in de werkelijkheid is die wereld er nog niet. Aan ons om daar elke dag een klein beetje aan te werken.

Om te beginnen met onze naasten, met wie we elke dag omgaan. We kunnen proberen elkaars dag te verpesten door te mopperen en te morren, of we kunnen integendeel proberen de dag van de ander te verlichten door een hand uit te steken of iemand voor te laten gaan bij de deur.

Die ingesteldheid kun je binnen zekere grenzen bepalen of wijzigen. Je kunt daar zelf iets aan doen. Je kunt een vrije keuze maken. Dat is een hoopvolle visie in vergelijking met allerlei tendensen in de filosofie die de menselijke keuzevrijheid laag inschatten. Dat is de grote vraag natuurlijk, in hoeverre we bepaald zijn door factoren waarop we geen enkele invloed kunnen uitoefenen en waaromtrent onze mening niet werd gevraagd.

Als gelovige denk ik wel dat je keuzes kunt treffen, die een verschil uitmaken. Je kunt de stem van het eigen voordeel volgen, of je kunt integendeel proberen de zoveel zwakkere stem van de liefde te beluisteren. Het evangelie leert ons dat het de zwakkeren zijn die uiteindelijk sterk zullen worden in de Liefde van de Heer, terwijl de sterken door het oog van de naald zullen moeten kruipen.

In de ontmoeting met de ander kunnen wij het gelaat van de Heiland ontwaren. Zo krijgen wij een kans het Goddelijke te ontmoeten in onze dagelijkse werkelijkheid. Om dat te kunnen, moet je beschikken over een flinke dosis evangelisch enthousiasme, of noem het de persoonlijke jihad.

De geloofsijver kan bergen verzetten, maar dat mag ons niet in de verleiding brengen bepaalde grenzen te overschrijden. We moeten toch altijd kritisch blijven en waakzaam zijn voor ontsporingen. Waarmee ik vooral het gebruik van dwang en geweld bedoel, hoe subtiel ook.

Wie toegang heeft tot de teksten, geniet een groot voordeel en moet dientengevolge ook een evenredige verantwoordelijkheid nemen. We moeten anderen de toegang tot het geloof niet versperren door onze eigen inzichten op te leggen.