Ligt het niet

Er moet me toch iets van het hart over een nieuwsbericht dat de voorbije week mijn aandacht heeft getrokken. Het komt er in het kort op neer dat Maggie De Block, onze populaire federale minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken, van mening is dat er in ons land teveel antidepressiva worden voorgeschreven, en dat het in een aantal gevallen veel beter is de psycholoog te raadplegen.

Met het principe kan ik het eens zijn, maar in de praktijk geef ik het je te doen, binnen een afzienbare tijd een afspraak met een psycholoog te versieren. De waarheid is dat de centra voor geestelijke gezondheidszorg vol zitten met wachtlijsten. Psychologische hulp is in dit land ofwel moeilijk te vinden, ofwel duur, wat hetzelfde is. De onderklassen van de maatschappij die ik voornamelijk als hulpverlener verzorg, kunnen zich dat niet veroorloven.

Ik zal ootmoedig bekennen dat ik als huisarts veel en vaak antidepressiva voorschrijf in flinke dosissen. Doe mij een proces aan. Ik schrijf ook de hele tijd verwijsbrieven om mensen naar psychologische hulp te leiden. Daar waar mijn voorschrift van het geneesmiddel binnen het uur door de apotheek is uitgevoerd, en dat zonder morren of vragen te stellen, voor een schappelijke prijs gezien de terugbetaling door het ziekenfonds, wel daar duurt het weken of maanden voordat ik antwoord krijg op mijn verwijsbrief. Als ik ooit een antwoord krijg, want meestal niet.

Intussen praat ik natuurlijk ook met die hulpvragers, en ik stel telkens weer vast, hoe hoog de drempels zijn die de maatschappij voor sommigen onder hen opwerpt. Ik heb véél psychiatrische patiënten, en ik moet vaak dingen doen die ik veel liever aan een psycholoog zou overlaten, als ik er een kon vinden. Wat ik wil aanklagen is de kloof tussen dat wat meteen kan gebeuren in dit land (medicatie, operaties, radiografie) en datgene wat heel veel tijd en geduld vraagt om van start te gaan: psychologische hulp en sociale ondersteuning.

Psychisch lijden wordt in deze maatschappij herkend noch erkend. Het wordt vaak slecht en slordig behandeld, maar dat komt niet omdat de huisartsen teveel voorschrijven, maar omdat de middelen niet volgen. Met alle respect voor de hulpverleners die dat werk elke dag gewetensvol doen, en vaak machteloos moeten toezien, hoe de zorg-schaarste de hulpverlening bemoeilijkt.