Oecumene

Ons stuk omtrent het Moslim en Christen zijn, blijft reacties losmaken, nu ook van Chris, wiens oordeel ik zeer hoog schat. Ik ken hem als een consequente en overtuigde atheïst, voortgaande op het aantal keren dat hij een dergelijk standpunt hebt verwoord, waarbij hij zijn uitgesproken overtuiging niet onder stoelen of banken gestoken.

Er is op zich niets mis met de meeste atheïsten. Ik kan daar heel goed in komen. Hij is ex-protestant en ik ben ex-katholiek, maar dat loopt merkwaardig parallel, al kan het verschillen in de details. Wij zijn elk evenzeer in onze eigen kerk teleurgesteld en zien ons genoopt het geloof van onze vaderen te verloochenen. Hier steh ich und ich kann nicht anders, om met Maarten Luther te spreken.

Chris is de richting van het atheïsme opgegaan, en ik die van het oecumenisch syncretisme, dat ik het zo lelijk moet zeggen. Met oecumene bedoelen we dat de erediensten hun lof tot de ene God – die allen gemeenschappelijk hebben – samen kunnen vieren in een groeiproces naar religieuze eenheid. Syncretisme is in de godsdienstwetenschappen een term die verwijst naar het naar elkaar toegroeien van religies, als een poging om uiteen liggende of tegengestelde geloven en religies met elkaar te combineren.

Een equivalent woord kan fusie of hybridisatie zijn. Dan heb je ook nog het Irenisme (van het Griekse: εἰρήνη, eirene - vrede) is de naam van een aantal stromingen in de Christelijke theologie, die de overeenkomsten, vergelijkbare leerstellingen en riten, van verschillende religies benadrukt. Het bijvoeglijk naamwoord irenisch betekent zodoende 'vredelievend', 'vredestichtend', 'bemiddelend'.

Een modernere vorm van irenisme, die men kan vinden in de meer extreme vleugels van de oecumenische beweging, beschouwt de verschillen tussen de christelijke kerken als door tradities beschermde toevallige ontwikkelingen, die voor de Waarheid onbelangrijk zijn. Nou, als ik dat lees, dan ben ik een overtuigde Irenist. Het zijn niet de verschillen maar de overeenkomsten die ons interesseren.