Vensters        

De samenleving is heel ingewikkeld geworden en een beetje benauwd, in de betekenis van het benauwd krijgen in benarde omstandigheden. Dat hebben we de hele tijd als we naar het nieuws kijken. Het leven is zo druk aan informatie die we moeten opnemen en verwerken, keuzes die we moeten maken en mensen die een beroep op ons doen of onze aandacht opeisen.

Nu, daar kun je het benauwd van krijgen. Elke dag zijn er horden te nemen en wriemelen we door elkaar op de volle wegen, achternagezeten door de telefoon en de berichten. We moeten afspraken nakomen en de huur betalen. We sterven van onze eigen kneuterigheid. Knap vervelend.

Om het spannend te maken, treden er lieden op die passies doen oplaaien door argwaan en achterdocht te zaaien. Rechts is weer helemaal terug zoals in de jaren voor 68, en vervolgens in de jaren 80. Nu moet je dat rechts ook relativeren. Het is een samenklontering van allerlei lui met uiteenlopende belangen, meestal gehecht aan een patrimonium dat ze hebben opgebouwd en dientengevolge territoriaal ingesteld.

We zien nu in een aantal landen dat de kleefstof die de klonter samenhoudt, op een vijandbeeld berust. De vrees voor het andere en voor de Ander, die met allerlei middelen wordt aangewakkerd om de bevolking bij de les te houden. In vroegere tijden konden mannen zich afreageren op vrouwen, maar dat lukt nu helaas minder.

Ook holebi’s vormen geen pispaal meer waarrond de ranzige belangen van extreem rechts zich kunnen verzamelen. Na het uitsterven van de communisten in Europa is er geen betere Andere meer over dan de Islam, in een tijdgeest die het gehad heeft met allerlei vormen van religie. Daar waar de godsdienst vroeger troost bood. Die nooduitgang is dus ook al afgesloten.

We krijgen het benauwd en daar waar je normaal zou verwachten, dat we dan vensters gaan openen, is de politiek reactie net omgekeerd. De grenzen moeten dicht. Die boodschap is electoraal lonend van Brexit tot Trump en van Orban tot Wilders. Het is in Duitsland gebleken en het blijkt bij elke verkiezing opnieuw in Frankrijk. De Islamhaat is het trekpaard van extreem-rechts.