Verbondenheid

Veel meditatie situeert zich in de gelovige sfeer.

Voor mij persoonlijk is het mediteren altijd een strikt persoonlijke en individuele aangelegenheid geweest die ik zelden of nooit met iemand deel. Dat hoeft niet zo te zijn want heel vaak wordt meditatie in groep beoefend, bijvoorbeeld onder de vorm van religieuze ceremonieën in allerlei kerken en sekten. Soms maken die een diepe indruk door een diep mediteren te bewerkstelligen.

Wanneer de verwachtingen hoog gespannen zijn, is het risico op teleurstelling des te groter wanneer stilaan het werkelijkheidsbesef insijpelt en je er achter komt dat het in de nieuwe groep ook maar om mensen gaat, met hun kleine kanten, “een groep van menselijke mensen waar alle dingen gebeuren die menselijkerwijze tussen mensen voorkomen.” (Maex)

Omarming

Macht is de basis van geweld.

Als het een beetje aantrekkelijk voorgesteld wordt, gaat de zoekende ziel die zo naar houvast en zekerheid snakt, al gauw de nieuwe groep omhelzen en idealiseren. Een tijd lang kan de illusie postvatten dat dit nu eindelijk het gezin is dat je nooit hebt gekend, of dat verloren is gegaan. Sommigen gaan zo ver ook een of meerdere personen te idealiseren en wanneer dat een verering wordt, ontstaat een machtsverhouding.

Je kunt maar geweld uitoefenen in de mate dat je de macht hebt. Wanneer de ene veel macht over de andere heeft, zijn de voorwaarden geschapen die geweld mogelijk maken.

Als de maskers afvallen, en blijkt dat valse beloften en gespannen verwachtingen niet ingelost zijn, heeft dit een vernietigend effect en de desillusie is ondraaglijk.

Het is een vorm van psychisch geweld als leugens en misleiding gebruikt worden in vals behagen ten einde iemand om de tuin te leiden.

Verantwoordelijkheid

Behalve geweld baart macht ook verantwoordelijkheid.

Iedereen die op welke wijze ook meditatie aanleert aan anderen dient zich ten volle bewust te zijn, van de grote macht die je tijdelijk over iemand uitoefent. Dit is met name ook zo in de therapeutische relatie tussen de hulpvrager en de arts. Naarmate je meer macht uitoefent in de relatie, en de machtsverhoudingen dus ongelijk zijn, is ook de verantwoordelijkheid van degene die de meeste macht uitoefent, het meeste in het geding.

Die macht kan ten goede komen aan het genezingsproces, maar dat moet er niet op uitdraaien dat er een nieuwe situatie van afhankelijkheid ontstaat, waarbij de een over de ander als het ware kan beschikken. Mensen die het op zich nemen een of andere helende werking uit te oefenen, zij het door meditatie, zij het in de geneeskunde, moeten zich goed bewust zijn van hun macht, om die onder controle te houden, want het zijn de onbewuste vormen die nog het meest te vrezen zijn.

Foto: Paus Franciscus