11. apr, 2015

Derwisj

Opgaan in God

Een beetje ruis is beter dan stilte.

Voor velen kan het uitvoeren van godsdienstige rituelen en met name het gebed, dat met name in de Islam terzelfder tijd een ritueel is, heel goed werken op het gevoel van innerlijke rust dat we beogen. Het punt is dat je daar zelf voor kiest, welke invulling je daar aan geeft, al dan niet van godsdienstige aard.

Niemand anders kan in jouw plaats kiezen, welke weg voor jou het beste is. Voor iedereen is wel een weg naar de verlichting weggelegd. Allerlei rituelen kunnen aanleiding geven tot meditatieve momenten. Het hoeft echter niet per se om godsdienstige rituelen te gaan.

Er zijn allerlei interessante manieren ontstaan om die kennis uit het verleden naar moderne begrippen te vertalen, en te gebruiken in psychotherapie. Daar is op het internet heel veel informatie over te vinden, meestal gratis. Ik zie het nut van het commerciële aanbod, dat er ook is, niet zo in.

Bewust

‘Mindfulness’is een stroming die bij mijn weten nog niet bestond toen ik jong was, maar die de kern van het boeddhisme lijkt te benaderen, maar dan ontdaan van alle ballast zoals de eredienst. Daardoor wordt het voor iedereen toegankelijk. Aan te bevelen.

Zingen, en muziek in het algemeen, kan aanzetten tot een meditatieve instelling. De meditatie is hier niet vrij en zuiver, maar gedragen door de emotionele betekenis van de klanken.

Muziek kan de ziel op een golf van emotie naar een toestand van opperste vervoering meevoeren. Maar er is ook muziek denkbaar die tot meditatie opwekt. Oude muziek bijvoorbeeld zoals het gregoriaans, of orthodoxe kerkgezangen, om dichtbij ons te blijven. Meer in het Oosten, in Indië, China en Japan is meditatiemuziek bekend.

In het verlengde van de muziek dient ook de dans te worden vermeld als een mogelijke manier om aan meditatie te doen, maar dan met het hele lichaam.

Dans

We hadden het eerder al over lopen en fietsen. Tegenwoordig doen ze dat met koptelefoons. Er zal veel afhangen van de soort muziek die je kiest. Als die vol betekenis zit, zul je niet per se in contact komen met je diepste zelf, want dan gaat het verhaal met de aandacht lopen.

Maar goed fysieke activiteit op muziek, het is voor iedereen een aanrader.

In sommige oude tradities is dans de expressie bij uitstek van meditatie. Denken we maar aan het Soefisme met de bekende draaidans van de derwisjen. Het is een heel mooi voorbeeld hoe lichaamsoefening en muziek naar een trance kunnen leiden. Het is een toestand van de geest waarin die zich door de dans in de orde van de kosmos opgenomen weet, als een kortsluiting tussen hemel en aarde. De danser blijft rechtop met een hand naar beneden en een naar boven gericht. Daardoor benadrukt hij zijn middenpositie tussen hoog en laag, de beide voeten op de grond en het hoofd tollend in de lucht.

Nu is er nog een verschil tussen meditatie en trance. Ik zeg niet dat het doel van de meditatie per se het bereiken van de trance moet zijn.