21. jan, 2015

Secularisering

Samen op weg?

Ik ben er nog niet uit.

Er zit daar iets wat ik niet goed kan verstaan. Het is moeilijk te vatten waarom de verschillende godsdienstsferen elkaar niet beter kunnen begrijpen, als het waar is dat er maar een God is, dezelfde voor iedereen, en als het waar is dat alle Godsdiensten vrede en verdraagzaamheid hoog in het vaandel voeren. Over de gouden regel kunnen ze het allemaal wel eens zijn om met Karen Armstrong te spreken.

Er is de afgelopen vijftig jaar toch ook een toenadering geweest. Met de verstandhouding tussen de verschillende wereldgodsdiensten onderling is het wellicht beter gesteld, dan met de verhouding tussen de ontkerkelijkte en ontkerstende maatschappij van vandaag, die in ons vrije Westen post-christelijk genoemd kan worden, enerzijds, en aan de andere kant de adepten van de verschillende godsdiensten, die voor het gemak in de godsdienstige hoek op een hoopje bij elkaar worden geveegd.

Lekenstaat

Daar gaapt een diepe en wijde kloof: tussen de lekenstaat en de godsdienst. De ontvoogding  van de religieuze autoriteit heeft zeker bijgedragen tot de emancipatie van vrouwen en holebi’s. Paradoxaal genoeg heeft dezelfde ontkerstening echter ook geleid tot een groeiend vooroordeel ten opzichte van het geloof en georganiseerde eredienst die meer en meer naar intolerantie omslaat.

De discussie omtrent de sluier bijvoorbeeld heeft er toe geleid dat religieuze symbolen meer en meer uit het openbare leven worden geweerd. Godsdienstig zijn, het mag nog net, maar het moet in de privésfeer blijven, en je mag het niet meer tonen, want elk teken van gelovig zijn of behoren tot een bepaalde geloofsgemeenschap wordt geïnterpreteerd als een daad van opstandigheid die onze moderne samenleving in vraag stelt.

Wereldconflict

In wezen is het conflict niet religieus maar politiek van aard.

Godsdienst is politiek geworden, de omstreden inzet van een conflict dat wereldwijde proporties aanneemt. Het is een globaal vraagstuk dat zich echter ook uit in lokale conflicten. Het verband met het algemene kan op het eerste zicht vaak zoek zijn, maar het is er wel. Wat tegenover elkaar staat, zijn twee diametraal uiteenlopende wereldbeelden. Het ene staat los van God en komt er op neer dat we een wereld willen die steeds meer produceert en consumeert zonder enige vorm van zingeving. Het is vrijheid blijheid maar ook de leegte van het grote niets.

Het andere wereldbeeld verzet zich tegen de moderniteit in al zijn oppervlakkigheid en weigert in het plaatje te passen, waar iedereen zijn overtuigingen thuis laat, zodat er in plaats van een samenleving alleen nog een markt overblijft.

 

Afbeelding: http://begripmoslimschristenen.jouwweb.nl/boeken