16. jan, 2015

Beeld

Karikatuur

Moslims beleven spannende tijden.

Toen ik klein was, waren het de communisten, eerst de Russen en de Chinezen die de rol van boeman op zich namen in allerlei films. In de jaren tachtig liep de koude oorlog ten einde en kregen we een verschuiving naar de Arabieren die de slechterik dienden te spelen, en bij uitbreiding allerlei andere moslims. We komen hen verder in de media ook tegen in de gedaante van terroristen, voorstanders van vrouwonterende praktijken, mensen  zonder papieren en migranten zonder werk.

Het is een amalgaam van stereotypen die overwegend negatief gekleurd zijn en die met zijn alleen een flinke dosis afkeer en angst uitlokken. Dat begon nu net even beter te gaan. Er is de laatste jaren een nieuwe generatie opgestaan van jonge allochtone kunstenaars en publicisten, die een nieuwe toon heeft gezet.

Beeldvorming

Hopelijk leidt dit tot meer respect en achting in de toekomst. Het werd hoog tijd want jarenlang is de beeldvorming omtrent allochtonen tamelijk eenzijdig geweest. Net nu het beter begon te gaan, krijgen we al die ellende in Parijs, en ook in ons land.

Nu is het woord allochtoon wel misleidend want het gaat in die nieuwe lichting van mondige migrantenkinderen vaak om mensen die hier geboren zijn, van ouders die hier ook geboren zijn. We hebben het immers heel vaak over de derde generatie of later. Op een bepaald ogenblik moet dat woord toch eens uitdoven, maar het blijft wel degelijk aan je klitten en kleven.

Islam

Het gaat in deze dolle tijden trouwens niet meer zozeer om het allochtoon zijn in de zin van elders geboren, of geboren van ouders die uit een ander land komen. Het gaat nu even niet meer over het van ergens anders komen, een andere taal spreken of tot een andere cultuur behoren.

Het gaat de jongste tijd alleen nog maar over moslims en de Islam. Dat is het stigma van onze tijd, de bron van een onoverbrugbaar anders zijn, dat (sommigen van) ons bedreigt.

Terwijl ik dit schrijf, leven we volop in een vreemde collectieve en internationale psychose na de aanslagen in Parijs en allerlei incidenten in de nasleep ervan die de verstandhouding tussen moslims en niet-moslims onder druk zetten.