31. dec, 2014

Over en onder

Drempels

De paarden die de haver verdienen.

Wat AD/HD betreft, om er nog eens verder op door te gaan, is er wellicht sprake van overbehandeling in sommige populaties, en onderbehandeling in andere. Beide zijn even erg: een kind dat het niet nodig heeft wel behandelen of een kind dat het wel nodig heeft niet behandelen. Voor zover ik kan nagaan komen beide verschijnselen voor.

In de groep van de sociaal zwakkeren waar ik actief ben, zul je veel gauwer het laatste tegenkomen, namelijk dat kinderen te laat, te weinig of niet behandeld worden, gewoon omdat de drempels naar de zorg voor die mensen te hoog zijn. Het is dan vaak de school zelf die signalen geeft dat er een kind is dat extra aandacht nodig heeft, als het niet op een of andere manier wordt uitgestoten of buiten gesloten.

Prestatiedruk

Wanneer beschikbare middelen worden ingezet, met doeleinden waarvoor ze niet ontwikkeld zijn, is het niet per se de schuld van de leverancier en ook van het middel zelf.

Het zou kunnen dat er hier en daar een zekere druk tot overbehandeling is, vanwege ouders die op die manier gewoon de schoolprestaties van hun kroost willen opdrijven. Zulke ouders bestaan. Dat is niet de schuld van de industrie, maar het gevolg van onze merkwaardige fascinatie met cijfers, als samenleving, zeker als het de beoordeling van de schoolprestaties betreft.

Dat is een algemeen probleem, dat hier specifiek wordt toegepast. We zien niet meer de mens, we zien de cijfers. Dat is in de geneeskunde zo, maar ook in het onderwijs is het maar al te vaak het geval, en de ouders lopen mee in deze vertekende waarneming van de werkelijkheid.

Wetenschap

Als het om een geneesmiddel gaat, berust de aangetoonde werking op gepubliceerde en gecontroleerde klinische studies die in de wetenschappelijke literatuur op elk ogenblik geraadpleegd worden. Dat zou het enige criterium moeten zijn om over het nut te oordelen, veeleer dan allerlei vooroordelen en primitieve angsten, zeker als blijkt dat een van de gebruikte middelen in een ander leven dienst doet als stimulerend middel en als doping bij sporters verboden is. Daar ligt stof voor heel wat verhitte discussies, die best wel interessant zijn, maar die niet zouden mogen meespelen bij de beslissing om een kind al dan niet te behandelen. Dat zou moeten afhangen van criteria die zich min of meer objectief laten vaststellen, alsmede de klinische ervaring. De juistheid van de beslissing zal een bewijs vinden in de feedback die je als voorschrijver krijgt vanwege de ouders, de school en last but not least het kind zelf.