7. sep, 2014

Over de (h)echtheid

 

Querelle uit Brest

Er is niets zo moeilijk als een nieuwe relatie beginnen.

We hebben gezien hoe Erwin tot de ontdekking is gekomen dat zijn wens zich te hechten, niet de overeenkomstige respons heeft opgewekt, maar juist het tegendeel, wat zich uit in het ontwijkend en schichtig gedrag van Abdel.

Het is iets vreemds trouwens hoe tijdens de verliefdheidsfase een hechting kan ontstaan. Ik ben zelf ook zo iemand als Erwin, die zich ten zeerste aan iemand kan hechten. Bovendien gaat er zijn geval ook een lange en bijzonder innige levensrelatie aan vooraf, die alleen maar door het overlijden van zijn vorige man tot een einde is gekomen.

Rouwproces

Dat maakt het voor Erwin des te pijnlijker omdat je met die herinnering voor ogen, aan iemand van wie je ontzettend hield, niet zo gemakkelijk weer een nieuwe relatie aangaat. Dat het dan toch niets wordt, dat hakt er in. Dat kon Abdel natuurlijk ook niet weten, dat dit bij Erwin zo gevoelig ligt.

Abdel is meer rolkei, zoals we al schreven. Iemand die zich juist heel moeilijk aan een partner hecht, en voor wie dat hechtingsproces alleen maar angst oproept, omdat het plichten en beperkingen schept, en de keuzemogelijkheden beperkt.

Je komt oog in oog met jezelf te staan, als je met iemand in zee gaat. Dat is toch hoe het bij mij was. Je komt jezelf tegen, naarmate je de ander ontmoet.

Inzet

Ik denk dat Abdel zich er niet kon in herkennen, in het beeld dat Erwin voor ogen zweeft, en dat hij op Abdel projecteert. Deze laatste bespeurt wellicht dat hij de verwachtingen van Erwin niet kan inlossen, en dat hij niet in staat is het engagement op te brengen dat een partnerrelatie van je eist.

Dat is geen waardeoordeel, want elk van beiden zal wel zijn relatiepatroon hebben.

Wat we hier zien is dat die twee relatiepatronen van weerskanten niet op elkaar passen, en dat er geen gemeenschappelijke grond te vinden is waarop een liefdesrelatie kan groeien en bloeien.

Doordat Erwin kijkt naar alles wat Abdel niet geeft, ziet hij niet meer wat Abdel wel geeft. Hij geeft er zich rekenschap van dat hij Abdel op een of andere manier toch in een keurslijf wil dwingen, waar deze niet in past, maar je kunt daar maar weinig tegen beginnen.

Wat je verwacht, kun je niet krijgen en door de teleurstelling, loop je voorbij aan datgene wat je wel kunt krijgen.

 

Afbeelding: Affiche van Andy Warhol voor de film Querelle van Rainer Werner Fassbinder, naar het boek 'Querelle de Brest' van Jean Genet.Met Brad Davis en Jeanne Moreau.