Het woord

Gesproken en gehouden.

Wij komen ter wereld in een kosmos die onderworpen is aan natuurwetten en in een cultuur die ons bepaalde vormen van kennis overlevert. Op het eerste gezicht is dat een grote chaos, maar wij krijgen de kans daar klaarder in te zien, doordat we gebruik kunnen maken van de kennis van onze voorgangers.

Naarmate de vooruitgang plaatsgrijpt is er steeds meer overgeleverde kennis. We kunnen die onder meer vinden in de literatuur, en daarin neemt de openbaring een bijzondere plaats in.

Begrip

Voor Bernardus van Clairvaux leed het geen twijfel dat de schepping zijn betekenis aan de Schepper onttrekt.

Die heeft ons menselijke ras eerst als wilden geschapen, met alle gevolgen van dien,

maar in de loop der tijden kreeg de primitieve mens de kans zijn geest te ontwikkelen. Het kwam echter tot allerlei uitwassen, waaronder de afgoderij. Op een gegeven moment vond God de tijd rijp en schonk hij ons de openbaring, om ons in staat te stellen niet alleen de schepping maar ook onszelf te verstaan.

Eerst het Oude Verbond, en later een Nieuw.

Plato

Volgens de Grieken heeft God het oerwoord gesproken.

De ‘Logos,’ dat is het Griekse woord voor ons Nederlandse woord ‘woord.’ Dat Griekse woord betekent echter meer dan het Nederlandse woord. De logos is de bouwsteen van de menselijke kennis, maar staat ook voor de natuurwetten die de kosmos ordenen. Dat ordenen is misschien het juiste word om het Goddelijke onderliggende principe te benoemen.

Het woord uitspreken brengt orde aan. De betekenaar zondert het betekende af van de rest van de werkelijkheid. Het woord is de basis voor het onderscheid in de taal

Dat was al bekend in de Griekse filosofie na Plato.

We kunnen Bernardus van Clairvaux niet verstaan als we er geen kennis van hebben. Deze laatste leeft duizend jaar later in een Europa dat hoezeer ook verscheurd door oorlog en twisten grotendeels Christelijk is.

Afbeelding: Christus Pantocrator, elfde eeuw, mozaïek.Dafni,Athene.