11. mrt, 2014

Gerard Mortier 1943-2014

Een bevlogen man

Gerard Alfons August baron Mortier (Gent, 25 november 1943 – Brussel, 9 maart 2014 was een Belgisch opera-intendant (artistiek leider).

Het lemma in Wikipedia.nl is reeds aangepast. Gerard Mortier is ons dit weekend ontvallen. Ik ben ervan aangedaan. Niet alleen om wat hij de Opera en ten langen leste voor het land gedaan heeft, maar ook om wat hij voor mij persoonlijk betekend heeft. Ik sta bij hem in het krijt.

We moeten daarvoor teruggaan naar 1986, het jaar dat mijn prille schrijverscarrière  met een klein knalletje van start ging. Ik kreeg dat jaar de Leo. J. Kryn debuutprijs voor romanschrijvers. Ik was daarmee geweldig in mijn nopjes. Terzelfder tijd was ik bezig een vereniging op te richten in verband met de Aidsepidemie die toen nieuw was.

Gerard volgde die problematiek op de voet en contacteerde me nadat er iets in de media over te doen was geweest. Hij belde me op omdat hij meer erover wenste te weten, en omdat hij van meet af aan bezorgd was over de afmetingen die het probleem aan zou gaan nemen, want dat wist toen niemand.

1986

Vele aidspatiënten stierven in die jaren toen er nog geen doeltreffende behandelingen beschikbaar waren.

Na het telefoongesprek nodigde hij me uit in de Villa Lorraine te Ukkel , stel je voor, toen een tweesterrenrestaurant geloof ik.  De top van de Belgische gastronomie. Hij nodigde me ook uit achter de schermen in de Opera. De eerlijkheid gebiedt te vermelden dat dit niet alleen ging om de conversatie met mij, indien dat al het geval was, maar ook omdat hij ons initiatief dat zou uitmonden in het Belgische buddy-systeem voor aidspatiënten.

Hij nodigde me ook uit op een generale repetitie van La Traviata van Verdi, een van de mooiste opera’s van het repertoire. Ik zal die ervaringen nooit vergeten. Ik leefde dat jaar in een euforie waar geen einde aan scheen te komen. Ik was zeer onder de indruk van zijn charmante verschijning.

Het was een unieke man, die niet alleen heel goed kon praten, maar ook luisteren. Tenminste ik had de indruk dat ik hem alles kon vertellen en dat hij alles van de eerste keer verstond. Als hij het begrepen had en je ging er op door, dan werd hij wel ongeduldig. Hij was een beetje hyper. Snel in praten en denken. Impulsief, maar beredeneerd impulsief.

Flamboyant

Hij had het in die tijd flink aan de stok met de politiek over zijn budget dat  hij stelselmatig overschreed, door overal het beste te nemen wat er te krijgen was, voor de ensceneringen van de Koninklijke Muntschouwburg, de nationale Belgische opera.

De zomer van 1986 heb ik in het huis van Gerard Mortier gewoond.  Wat was het een genereuze man met niet alleen een scherp verstand maar ook een goed hart, al zullen er wel mensen zijn in het wereldje die hiervan opkijken, want hij kon keihard zijn.

Uiteindelijk heb ik een zomer lang op Gerard zijn huis gepast en het is met schaamrood op de wangen dat ik moet bekennen dat ik het daar heb verknoeid. Ik heb die zomer in zijn huis verbleven en ben daar aan lager wal geraakt, nadat ik de huisartsenpraktijk had verlaten, om me alleen nog met Aids en literatuur bezig te gaan houden.

Op een bepaald ogenblik sta ik daar buiten en de sleutel lag binnen, zodat ik een sleutelmaker moest laten komen om het slot uit te boren. Op het einde van de vakantie was het geld al op, wat ik niet had voorzien, al had dat wel gekund. Ik was ziende blind met open ogen om met Pasquino te spreken, en het is ook die zomer dat ik finaal in de netten van mijn foute man verstrikt ben geraakt. Ik heb me misdragen, kortom. Ik heb al zijn drank opgedronken en had net geen geld meer toen ik dat allemaal moest aanvullen  en dat vind ik nog altijd heel stom van mezelf. Het spijt me. Gerard heeft nooit meer contact opgenomen en dat kan ik hem moeilijk kwalijk nemen.

Na de top kwam de val.