Etmaal

Dagelijkse sleur, en voorspelbaar, dat is wat de meesten wensen.

In elke vorm van psychotherapie is het wellicht noodzakelijk gestructureerd te werk te gaan.

We moeten structuur aanbieden aan degenen die er geen hebben, maar die structuur mag geen drempel worden, dat is het moeilijke van de zaak. Ik verklaar me nader.

Structuur is een groot woord dat vele factoren omvat. Er moet een kader zijn, vaste uren, gewone plaatsen, vastgelegde rollen. Dat is wat de meesten onder ons verlangen, dat het leven een beetje voorspelbaar verloopt.

Voor de meesten van ons verloopt het leven gestructureerd, met gemaakte afspraken en met grenzen tussen buiten en binnen. We hebben daar houvast aan. Het deelt de dag in. We weten hoe we ons in al die omstandigheden moeten gedragen en voor je het weet is de dag om.

Toch?

We kunnen het ons zo voorstellen.

De dagelijkse orde wordt verstoord wanneer we oog in oog met een borderline persoonlijkheid staan, die tegen de dag dat hij bij ons in de hulpverlening komt, al redelijk wanhopig en dientengevolge gedestructureerd is. Ook al een lelijk woord en misschien niet voor iedereen duidelijk wat we daarmee bedoelen.

Als je behept bent met een duracell-konijn van binnen dat steeds doorgaat met onrust zaaien, dan is het niet eenvoudig zich in te passen in die structuren, waaraan je door je innerlijke chaos moeilijk kunt voldoen. Dat is het gevoel wat je krijgt, wanneer je emotioneel instabiel bent, of borderline, of noem het hoe je wilt.

Vele hulpvragers in deze populatie zijn hun patiënten-carrière begonnen als adhd kinderen, en daar begint het al, de strijd tussen de maatschappelijke structuur aan de ene, en de innerlijke chaos van de borderliner aan de andere kant.

Schooljuf

In het leven van het kind is de school het structurerend element bij uitstek.

Vast tijden, vaste taken. Iedereen blij en iedereen droevig op het zelfde moment, alleen dat ene kind niet, of twee in de klas als je pech hebt, als onderwijzer, want het komt echt wel veel voor in de samenleving zoals we eerder aantoonden. Nu dan kun je als leerkracht wel de muren opkruipen met een balorig kind dat letterlijk uit de bank valt.

Niets helpt en het komt tot een machtsstrijd die maar al te vaak naar uitsluiting leidt. En dat is nog maar de voorafspiegeling van wat je later te wachten staat. Een eindeloze rij van teleurstellingen en tegenslagen waar je mismoedig van wordt. Het is dan geen wonder dat velen van dezen zich uiteindelijk terugtrekken in een onneembare vesting, zoals eetstoornissen, middelengebruik of een amorf bestaan, dat bijzonder muf en onaantrekkelijk is.

Op het ogenblik dat de hulpverlening er aan te pas komt is het vaak een knoeiboel, een spaghettibord vol trauma’s, gebrekkig zelfbeeld, wantrouwen, verbittering en soms halsstarrigheid in een afwijkend gedrag, zoals in het geval van eetstoornissen.

Maar daar moeten we het morgen maar eens over hebben.