Gestoorde persoonlijkheid

Waar komt die inwendige onrust vandaan?

Mijn vermoeden is dat Francine haar hele leven in het teken van een persoonlijkheids- of een gemoedsstoornis heeft gestaan. Welk van beide, daar ben ik nog niet uit. Om het even, want het betekent in beide gevallen, dat je geboren wordt met ergens een tekort in de hersenen, wat ertoe leidt dat je emotioneel onstabiel wordt en constant een inwendige onrust gewaar wordt, die onafhankelijk is van uitwendige prikkels.

Nu is er een groep aangeboren stoornissen die de gemoedstoornissen worden genoemd waartoe de bipolaire geaardheid rekenen, maar we vinden ook een beeld dat borderline wordt genoemd. Ik vraag me nog steeds af of dat niet dezelfde ziekte is die verschillende beelden kan aannemen, maar die erfelijk is en die bepaalde families treft. Het gaat niet om een zeldzaamheid.

Terminologie

Het gaat om een heel gamma van aandoeningen waar een onrustig innerlijk aanwezig is, zoals angststoornis bijvoorbeeld, maar ook bipolaire en borderline persoonlijkheden. Ik vind het allemaal een beetje raar ingedeeld en moeilijk uit te leggen. Het zijn doorgaans geestelijke storingen waarmee je bent geboren, maar die meestal pas in de adolescentie of tijdens de jonge volwassenheid aan licht komen.

Een persoonlijkheidsstoornis leidt tot onaangepast gedrag, waardoor de persoon zichzelf, veeleer dan anderen behoorlijke schade toebrengt, de antisociale persoonlijkheidsstoornis buiten beschouwing gelaten.

De stoornis leidt tot veel ellende en lijden, en als we er meer zouden kunnen aan doen, zouden we als samenleving er wellicht een fraai stuk op vooruitgaan.

Prevalentie

Deze afwijkingen komen in onze samenleving zoals overal elders veel meer voor dan je zou denken.

Bij bipolaire gemoedsstoornissen kwam ik schattingen geven van twee procent van de populatie en bij borderline zes. Die cijfers mogen we niet bij elkaar optellen omdat er overlap is en omdat de diagnose vooral afhangt  van de diagnosesteller, bij gebrek aan een objectieve parameter die je zou kunnen gebruiken om de ziekte op te sporen. Het is jammer genoeg niet zo dat er een chromosoom is gevonden waarvan je de aanwezigheid of afwezigheid zou kunnen vaststellen.

Belang

Zes procent kan weinig lijken, maar het komt er op neer dat er in elke schoolklas er wel een zal zitten, en dat ieder van ons een of meerdere verwanten of kennissen zal hebben, en dan hebben we het alleen nog maar over borderline.

Sommigen zullen meer van die persoonlijkheden kennen dan anderen, want de aandoening is grotendeels erfelijk bepaald, zodat ze sommige families overheerst. al is het niet zo dat alle kinderen in een gezin het zullen krijgen, zelfs niet als beide ouders borderline zijn.

Het belang van de aandoening is veel groter dan je zou verwachten, omdat het om kwetsbare mensen die in veel grotere mate dan anderen een beroep doen op de gezondheidszorg. Ze zijn oververtegenwoordigd op de psychiatrische afdelingen en jammer genoeg ook in de gevangenissen. Tien procent, zo las ik ergens, komt door zelfmoord aan zijn einde, wat een hoge mortaliteit is voor een psychiatrische stoornis.

Het zal geen verbazing meer wekken dat deze mensen ook oververtegenwoordigd zijn in de rangen van middelengebruikers.