Assepoes

Naima is 31 jaar en verpleegkundige in loopbaanonderbreking.

Zij raadpleegt ons voor pijnklachten en slaapproblemen. Tijdens de eerste paar raadplegingen, die snel op elkaar volgen, is ze een hoopje ellende. Ze huilt om de haverklap, en ze kan moeilijk uit haar woorden komen. Het komt er met horten en stoten uit, maar we krijgen weldra toch een beeld, dat bij al nog zeer samenhangend is.

Psychotisch is niet, al is ze toch in begin vrij verward. Het is belangrijk om dat onderscheid al snel te maken, en dat gebeurt ook intuïtief. We voorvoelen al dat we met een psychologisch probleem te maken hebben.

Pijn en slaapstoornissen

Naima kan niet slapen en heeft voortdurend pijn van een heupzenuwontsteking of sciatica. Dat was al zo voordat haar moeder stierf, maar nu dat overlijden er is bij gekomen is ze helemaal het noorden kwijt. Ze is ingestort. Ze voelt zich ontredderd.

Haar moeder had al een hele tijd  borstkanker, en werd zeker al twee jaar hiervoor verzorgd, waarbij werd vastgesteld dat de kanker uitgezaaid en ongeneeslijk was. Desalniettemin kwam het einde toch nog als een verrassing. Op een week tijd voelde moeder zich minder goed, werd opgenomen in het ziekenhuis en overleed daar onverwacht.

Dit kwam als een schok en automatisch ga je je afvragen wat je anders had moeten doen. Dat zul je bij elke rouwverwerking zien, maar hier is een en ander scheef gelopen. In Marokkaanse gezinnen is het veelal nog de vaste gewoonte dat het stoffelijk overschot naar  het moederland overgebracht wordt om daar in de eigen aarde begraven te worden.

Nu is het zo dat Naima daar niet bij was. De details ontgaan mij hoe dit is kunnen gebeuren, maar het komt er op neer dat de rouwrituelen werden gehouden in het huis van een familielid met wie ze op slechte voet stond.

Zij ervoer dat als pijnlijk dat ze de begrafenis niet kon bijwonen.

Verslaving

We komen ook te weten dat Naima een fikse afhankelijkheid heeft opgebouwd.

Dat zegt ze niet van in het begin en we moeten er stilaan achter komen. Beetje bij beetje komt het eruit, dat ze veel meer pillen slikt dan ze aanvankelijk aangaf. Het zal even duren voordat we alles weten. Ze neemt vier soorten kalmeer- en slaapmiddelen en een zware pijnstiller voor de heupzenuwpijnen. Een van die slaapmiddelen neemt ze in zeer hoge dosis, tot acht per dag.

Dit wijst er nog eens op dat de gewenning voor deze producten er snel toe  leidt dat ze minder werking uitoefenen, waarbij de neiging bestaat er meer van te nemen. Daar staat geen rem op, en bij sommige middelen kan dat hoog oplopen. Het is de klassieke valstrik van de verslaving, zoals we reeds aangaven.

Die verslaving is op verloop van tijd opgebouwd, en gaat dus vooraf aan het lijden van de moeder. Op punt in de gevalsbespreking gekomen staan we voor een patiënte die een kluwen van problemen vertoont, die we vervolgens zullen proberen te ontwarren en te ordenen, om aan elk probleem apart de gepaste aandacht te geven.

Inventaris

Dat is nu iets waar de huisarts een aantal methoden in huis heeft, die je nergens anders  in een hand verenigd tegenkomt. In een ideale wereld zou Naima onder handen genomen kunnen worden door een specialist in heupzenuwontstekingen, een deskundige in verslaving en afhankelijkheid, een coach bij de rouwverwerking, een psychiater voor de medicamenten etc.

In de praktijk moeten wij dat vaak alleen doen, en daarom niet altijd met mindere resultaten. We kunnen soms heel wat bereiken, juist omdat we op zoveel terreinen een woordje mee kunnen spreken.

Afbeelding: Cupidon van Bougureau