29. jan, 2014

Koploper

België kampioen

Benzodiazepines zijn altijd en overal te mijden.

Er zijn een paar uitzonderingen op de regel. Een eenmalige inname om jetlag te vermijden bijvoorbeeld ter gelegenheid van een intercontinentale reis. Of om een uitzonderlijke angstcrisis te overwinnen, als je weet dat de uitlokkende oorzaak van korte duur is, zoals bij een ziekenhuisopname. Dan nog bestaat het gevaar dat de als aangenaam ervaren uitwerking naar nog smaakt en een stap vorm naar een toekomstige verslaving.

Statistieken

We nemen een paar ontnuchterende cijfers bij de hand.

In de laatste 10 jaar is het aantal psychiatrische problemen in ons land niet gestegen, maar de consumptie van psychofarmaca wel, waaronder kalmeer- en slaapmiddelen, antidepressiva en antipsychotica wel. Uit een enquête blijkt dat in België 15% van de personen van 15 jaar en ouder naar eigen zeggen in de afgelopen twee weken psychofarmaca genomen hebben: 9 % nam een slaapmiddel, 7% een kalmeermiddel en 6 % een antidepressivum. Het gebruik neemt toe volgens de leeftijd: van 3 % in de jongste tot 36 % in de oudste leeftijdscategorieën. In bejaardentehuizen neemt 68 % van de residenten een benzodiazepine en/of een antipsychoticum, 52% een benzodiazepine, 46 % een antidepressivum en 33 % een antipsychoticum.

Uit cijfers van het RIZIV blijkt dat het aantal voorgeschreven antidepressiva verdubbeld is op 10 jaar tijd. Ook het aantal antipsychotica is bijna verdubbeld. Het verbruik van benzodiazepines is nagenoeg constant gebleven. Verontrustend is het feit dat spijts de campagne rond benzodiazepines, België nog steeds de wereldkoploper is qua globaal gebruik. In de periode 2006-2008 gebruikten we 15 % meer slaap- en kalmeermiddelen dan de tweede in de rij (Frankrijk), ongeveer 3 keer meer dan Groot Brittannië, Nederland en Duitsland en 5 keer meer dan Noorwegen.

Iatrogeen

Dit zijn onthutsende cijfers en we staan daar te weinig bij stil.

België is wereldkampioen in een weinig benijdenswaardige discipline: het gebruik en zeg maar het misbruik van benzodiazepines. Laat ik even niet doorgaan op de andere soorten middelen die we opgenoemd hebben. Wat ze trouwens allemaal gemeenschappelijk hebben, is dat het middelen zijn die door de artsen worden voorgeschreven.

Er is misschien wat parallelle invoer via het internet bijvoorbeeld, maar dat is wellicht te verwaarlozen. In principe vergt de verstrekking van deze middelen een medisch voorschrift, en dat verklaart dat we zo goed op de hoogte zijn van het verbruik van deze middelen. Dat is een onderdeel van een wereldwijde sluipende epidemie waar geen haan naar kraait, terwijl de officiële oorlog tegen illegale drugs nog even heftig woedt. De afgelopen tien jaar is de toename van het aantal voorschriften voor verslavende medicatie uit de naad gegroeid. Benzodiapines neemt niet meer zo toe, maar internationaal rijst de verkoop van verdovende middelen uit de familie van de opiaten de pan uit.

Bedenkingen

Ik ga daar niet meewarig over doen, want dat is meestal de toon die bezorgde editorialisten aanslaan als ze het onderwerp bespreken. Vaak wordt er met een beschuldigende vinger naar de farmaceutische sector gewezen die haar producten te agressief aan de man zou brengen. Daar valt heel wat over te zeggen, maar dat zal ik vandaag niet doen. Vaak worden de artsen er ook van beschuldigd te lichtzinnig voor te schrijven.

Dat weet ik nog niet, maar ik denk wel dat er veel fout voorgeschreven wordt.

Bron en foto: Gezondheid.be