Amok

Toen ik twintig jaar geleden een huisartspraktijk overnam in centrum van Brussel, had ik geen idee wat me overkwam.

Met alle respect voor mijn voorganger, maar onder zijn bewind was er een grote wanorde ontstaan, voornamelijk door toedoen van aantal patiënten die Rohypnol/flunitrazepam gebruikten, met verschrikkelijke gevolgen, en die met dit doel voor ogen, de huisarts misbruikten.

Zeker in combinatie met alcohol, maar ook op zich, leidt dit middel tot ernstige gedragsontsporingen, met onder meer ook gewelddaden tot gevolg. De gebruiker verkeert in een roes waarin hij ten prooi valt aan zelfoverschatting en megalomanie. Alle angst is weggenomen en er zijn geen grenzen meer.

Dikwijls gaat het om personen die praten zonder ophouden en die niet meer luisteren zolang ze onder invloed verkeren.

Paradoxaal

Therapeutisch kun je er niets mee aanvangen omdat ze geen informatie meer opnemen.

Het zijn ongeleide projectielen die zichzelf als het centrum van de wereld zien, en die elke vorm van introspectie of zelfrelativering verloren zijn.

Het eigenaardige is dat dit een poos zo door kan gaan en dat de betrokkene de indruk heeft het zonder slaap te kunnen stellen. Bovendien is er de dag nadien, wanneer de episode weer voorbij is een totaal geheugenverlies voor hetgeen gebeurd is. Om die reden werd flunitrazepam ook gebruikt als rape drug.

Rohypnol is op de markt gebracht als slaapmiddel en had de reputatie het sterkste slaapmiddel te zijn dat verkrijgbaar was. Dat het in plaats van de slaap te brengen een omgekeerde uitwerking heeft, en juist tot opwinding aanleiding geeft,  wordt het paradoxale effect genoemd.

Het is niet eigen aan flunitrazepam, maar het wordt ook gezien met onder meer Lexotan/bromazepam, Temesta/lorazepam en nog een paar andere moleculen, minder met Valium/diazepam  omdat dit laatste trager werkt en meer spierverslapping geeft.

Smelt in de mond, niet in de hand

De roes gaat door zolang de gebruiker in staat is de bloedspiegels van het product,  en die van alcohol hoog en stijgende te houden door altijd maar bij te gebruiken.

Meestal gaan ze het middel niet slikken, maar in de mond laten smelten, zodat de opname sneller gebeurt en meer roeseffect geeft. De gebruiker heeft geen angst meer en gaat stommiteiten uithalen, denkende dat er geen grenzen meer zijn, zoals het uitdagen van de politie of  het plegen van misdrijven. Door toedoen van de zelfoverschatting worden ze vaak betrapt, omdat ze de waarschuwingssignalen niet meer gewaarworden.

Het is de gelegenheid even op te merken dat onze angst wel degelijk een functie heeft. Het is dankzij de angst dat we allerlei gevaren kunnen ontwijken. Net zoals pijn trouwens ook een functie heeft. Als kind leren we al snel dat hete voorwerpen pijnlijk zijn en dat we ze  best niet kunnen aanraken.

Verbod

Dit soort middelen veroorzaakt veel schade en er is geen medische indicatie voor. Ik ben dan ook snel voorstander geworden van een volledig verbod. Ik ben einde de jaren negentig nog op de nationale televisie gekomen om dat te bepleiten. Door druk van de industrie is het niet tot een verbod gekomen, maar er zijn wel maatregelen genomen om de verpakkingen aan te passen, door ze te verkleinen, en door het middel een kleurstof mee te geven, zodat het moeilijker wordt het ongemerkt in iemands drankje te doen om het als ‘rape drug’ te gebruiken.