Onder voorwaarden

We zouden de middelenmarkt helemaal anders kunnen organiseren.

Intussen heb ik voldoende duidelijk gemaakt waarom ik niet geloof in dwang en repressie ter beteugeling van het middelengebruik. Toen ik in de jaren 1994 ertoe overging methadon te verstrekken in onze huisartsenpraktijk kon ik met eigen ogen vaststellen hoezeer deze methode een gunstige invloed uitoefende op de levenskwaliteit van de heroïnegebruiker.

Geef hen in plaats van die rommel die ze kopen, wat duur, slecht en onzeker is, een product van farmaceutische kwaliteit, goedkoop en met een verzekerde aanvoer.

Zo gauw dat goed ingesteld is, zie je die mensen rustiger worden, en beter in staat hun eigen leven op orde te krijgen. Ze krijgen meer controle over hun eigen levensomstandigheden. Ze komen terug en ze blijven komen, omdat ze zich uiteindelijk beter voelen.

Therapietrouw

Er is geen andere patiëntengroep die zo trouw en zo langdurig regelmatig naar de raadpleging komt als de patiënten die op methadon staan.

Er zijn er nog een paar bij die ik al twintig jaar volg, nog uit mijn beginjaren, terwijl er van die generatie al veel dood zijn, in de groep die zich aan de invloed van de hulpverlening onttrok.

Degenen die in behandeling gebleven zijn, hebben zich doorgaans ontpopt tot onopvallende en rustige mensen, voor zover er geen andere verslavingen op het menu staan. Mensen met verschillende afhankelijkheden tegelijkertijd kunnen in mijn ervaring nogal onrustig zijn, meestal omdat ze een onderliggende psychiatrische aandoening vertonen die mee behandeld moet worden, wat niet altijd zo eenvoudig is.

Risico’s

We mogen  niet vergeten dat heroïneverslaving een ernstige, gevaarlijke en risicovolle ziekte is die bovendien chronisch is, wat zeggen dat ze lang duurt.

Ik kan verzekeren, op basis van de praktijk dat de wettelijke verstrekking van een vervangend middel zoals methadon veel doeltreffender is in termen van verbetering  van de levenskwaliteit, dan pakweg ontwenningsklinieken. Over deze laatste niets dan goeds, maar ik stel vast dat de hervalpercentages groot zijn. De meeste patiënten hervallen zowat terwijl ze de kliniek buiten komen. De terugkeer in hun harde realiteit die bij hun terugkeer niet minder uitzichtloos is dan bij hun vertrek doet hen spoedig naar hun oude roesmiddel snakken.

Het probleem is niet de middelen op zich, maar dat we ze illegaal hebben gemaakt. Verbieden kan alleen maar door geweld uit te oefenen en dat geweld treft op de eerste plaats de gebruikers, die meestal gebruiken door toedoen van een kwetsbaarheid waar ze behept mee zijn.

Wettelijk

Het zal intussen wel duidelijk zijn waar ik naartoe wil. Ik ben een heel andere oplossing toegedaan: legale distributie met kwaliteitscontrole. De grondregel is dat natuurlijke producten bij de drogist verkocht kunnen worden, en  dat zou in mijn visie ook mogen gelden voor cannabis en voor mijn part gedroogde papaverbollen.

Zo gauw er een zekere mate van verwerking, zuivering, concentratie of chemische wijziging aan te pas komt, zouden de middelen in dit model, net zoals alle synthetische geneesmiddelen via de apotheek verkocht kunnen worden. Voor sommige middelen zoals pakweg alle afgeleiden van morfine en cocaïne zou een voorschrift van de arts voorgelegd moeten worden.  

Een dergelijke aanpak zou niet alleen ruimte in de gevangenissen scheppen, maar vooral ook een diepgaande  verbetering meebrengen van de levenskwaliteit van de gebruikers zelf.

Indien we een legale toegang tot die middelen zouden verschaffen, moeten we wel kunnen verzekeren dat de toegankelijkheid, de prijs en de kwaliteit van de desbetreffende middelen kunnen garanderen.