Hoe slechter de slaap, hoe groter de prikkelbaarheid. Dat is een vicieuze cirkel, waarop we proberen in te grijpen door de slaap te herstellen.

Je voelt je rot en de verleiding om dan naar geneesmiddelen of drugs te grijpen kan groot zijn. Er komt dan ook veel verslaving voor bij slachtoffers van geweld en psychotrauma, om te beginnen met alcohol, maar ook cannabis is populair in deze omstandigheden. Het geeft een vorm van ontspanning en symptoomverlichting, en zou helpen om geleidelijk aan de pijnlijke herinneringen uit te wissen.

Ook heroïne kent nogal wat succes bij oorlogsveteranen en geweldslachtoffers, wellicht onder meer door het pijnverdovend effect. Het gaat om een pijn die zich genesteld heeft in het geheugen, door herinneringen die je wel zou willen wissen, maar daar is niemand toe in staat. We torsen ons verleden met alle vreugde en pijn. In principe verwerken we dat allemaal op onze eigen manier.

Met de tijd gaat het slijten. Bij de ene duurt dat wat langer dan bij de andere, maar dankzij het normale verwerkingsproces na een traumatische gebeurtenis, waar we meestal toe in staat zijn, verdwijnen de emotionele gevolgen van een trauma na enkele maanden of jaren, bijvoorbeeld in het val van rouw.

Als het eerste jaar om is, zijn we meestal een stap verder. Als de klachten echter langer duren en het dagelijkse leven verstoren, kan er sprake zijn van een psychische aandoening die om deskundige zorg vraagt, want zonder behandeling kan dat ontsporen of kwalijke gevolgen aanrichten die de levenskwaliteit aantasten.

Het goede nieuws is dat er wel degelijk een behandeling voor bestaat. De geijkte behandeling bestaat uit traumagerichte cognitieve gedragstherapie (CGT). Naast gesprekken zijn er ook technieken zoals de denkbeeldige blootstelling aan herinneringen of beelden van de traumatische gebeurtenis.

Medicatie kan nuttig zijn bij PTSS maar is niet onontbeerlijk. Voornamelijk middelen die ertoe leiden dat de persoon meer controle heeft over zijn dagelijkse leven komen in aanmerking, zoals antidepressiva en lichte doseringen van antipsychotica. Verslavende middelen zoals benzodiazepines zijn te mijden, omdat die hun eigen problematiek meebrengen en volgens onze ervaring het verwerkingsproces vertragen.