Ontslaving: samenleving

Naarmate mensen minder toegang hebben tot macht en controle, voelen ze zich vaak slechter. Onze eigen macht is beperkt door de macht die anderen over ons uitoefenen. Macht en inkomen zijn in onze maatschappij zeer ongelijk verdeeld. Weinigen hebben heel veel en velen hebben bitter weinig, zeker als je het planetair beschouwt.

Die ongelijkheid trekt zich door binnen de groep die middelen gebruikt. Je hebt het druggebruik van de rijken en dat van de armen, en dat is niet hetzelfde beeld. Dat is nu het hele punt van het betoog, dat de gebruiker in wezen zeer divers is, aangezien gebruik in alle lagen van de maatschappij en in alle subculturen en cultuurgemeenschappen voorkomt.

Bovendien is die samenleving Darwiniaans ingericht: alleen de fitsten overleven (survival of the fittest). De sterksten doen het goed en de anderen zijn veroordeeld tot een leven in de schaduw. De toegang tot macht en controle is voorbehouden aan degenen die het beste in het systeem passen of die toevallig een of ander uitzonderlijk talent hebben. Daar zijn er niet zoveel van.

De meesten moeten zich aanpassen aan een opvoedingsproces dat hen niet altijd gunstig gezind is. Het conformeringsproces begint al in de school, dat uiteindelijk een triagesysteem is, waar degenen die aan de eisen voldoen het verder schoppen dan degenen die niet in het plaatje passen. Denk maar aan mensen met een beperking of een culturele achterstelling, omdat je toevallig tot een minderheid behoort. Onze samenleving is vol onrechtvaardigheid en geweld en het zijn vaak de zwakkeren die het moeten bekopen.

Als je in de mal past, heb je in het beste geval later in het leven vooruitzicht op een goedbetaalde job en dan houd je hopelijk genoeg over om je dromen waar te maken. Dat is echter een successcenario dat voor weinigen is weggelegd. Veruit de meesten moeten zich er op een of andere manier doorheen slaan en zich met de kruimels tevredenstellen. Naarmate de samenleving complexer wordt, wordt het er niet beter op.

We leven in een chaotische samenleving waarin we voortdurend met informatie bekogeld worden en absurde situaties voorgeschoteld krijgen. Jongeren zijn er heel goed in om dat te ontmaskeren en geregeld staan we met onze mond vol tanden als zij ons vragen hoe we bepaalde dingen hebben kunnen aanvaarden. Het is wellicht nu moeilijker om jong te zijn dan vroeger.

---