Ontslaving: cultuur

Er zijn nog wel een paar lijntjes te leggen naar de betekenis van de nacht in de drugsubcultuur. Duisternis, somberheid, zwarte spullen. Zware rockmuziek. Er is een vorm van glamour aan de nacht verbonden en een zekere rebelsheid, en dat komt overeen met de behoeften van een middelengebruikend publiek. Daar ligt zeker ook een stuk verzet in van de weerloze enkeling tegen de overmacht van de samenleving van overdag.

Al de eisen en verwachtingen en de dagelijkse aanslag op onze aandacht voor akkefietjes die nergens toe leiden. In de nacht kun je daar min of meer aan ontkomen. Je kunt daar een vorm van escapisme in zien. De avond is daar de heraut van. Vele gebruikerskringen hebben een nachtelijke voorkeur of houden van zwart.

Van oudsher is de slaap van de nacht en omgekeerd. Daar viel vroeger niet aan te ontkomen, maar wij beschikken over kunstmatig licht dat ons wakker houdt, omdat het ons in staat stelt op late uren nog dingen te doen, waar eertijds geen sprake van was. Het belang van de slaap in een mensenleven valt niet te onderschatten. Iets wat veel mensen toch doen.

Velen proberen tijd op de nacht uit te winnen, in de hoop dat ze de dag kunnen verlengen en daarmee een bepaalde vorm van productiviteit kunnen verhogen. Studenten gaan bijvoorbeeld de nacht doorblokken om dan tegen de ochtend doodmoe te zijn en tijdens het examen in te storten. Het is vaak een misrekening als je roofbouw op de slaap pleegt.

Dat geldt ook voor ouderen. Ik ben er ook achter moeten komen. Ik werkte te veel en ik sliep te weinig. Ik heb het aan mijn tikker gekregen. Dat hakt erin. Dan moet je tot bezinning komen en eens goed nadenken, of het dat allemaal waard is. Ik werk nu minder. Het is een valstrik als je denkt dat je onmisbaar bent en dat je koste wat het kost moet volhouden.

Hoe dan ook slapen vandaag vele mensen gewoon veel te weinig, vooral jonge mensen. Zeker nu de smartphonerage uitgebroken is. De elektronische spelletjes en de facebookberichten. Het wekt nogal wat adrenaline op, wellicht in kleine stootjes, maar wel de hele avond, zodat het inslapen almaar uitgesteld wordt. Ik heb ergens gelezen dat er gemiddeld een uur slaap verloren is per adolescent of jonge volwassene.

Onze biologische klok regelt processen in ons lichaam, zoals onze bloeddruk, spijsvertering en de werking van de nieren en van medicijnen.

---